Φθινοπωρινές συνάξεις

"Όσους μένουν πίσω δεν τους αγαπούν" που λέει η Χαρούλα Αλεξίου και τους ξεχνούν στους δικτυότοπος και τα ιστολόγια λέω εγώ.

Έπεσε δουλειά και χαθήκαμε και καιρός είναι να θέσουμε την ατζέντα των προβληματισμών, που λένε και οι επίσημοι.

Λοιπόν, η καλή φίλη και γνωστή μας Δημοτική Υπάλληλος μου θύμισε το ενδιαφέρον κείμενο του συμπατριώτη μας (από την Χαιρώνεια) Πλούταρχου για τα κακά του δανεισμού οπότε εδώ  μπορείτε να διαβάσετε τα βασικά σημεία –αν και σας προτείνω να αγοράσετε το βιβλίο- των συμβουλών του Πλούταρχου και να διαπιστώσετε πόσο σύγχρονος είναι.

Το Ελληνικό σύνδρομο Στοκχόλμης

Τον Μάρτιο του 1972, δύο άτομα μπήκαν να ληστέψουν μια τράπεζα στην πρωτεύουσα της Σουηδίας Στοκχόλμη. Κάπως μπερδεύτηκαν τα πράγματα και όταν δεν μπόρεσαν να διαφύγουν, κράτησαν ομήρους τους εργαζόμενους στο συγκεκριμένο υποκατάστημα για αρκετές ώρες. Κάποτε παραδόθηκαν κι ενώ όλοι περίμεναν οι όμηροι τους να τους καταγγείλουν και να ζητήσουν την τιμωρία τους, οι Σουηδοί είδαν αντίθετα τους υπάλληλους της τράπεζας να υποστηρίζουν τους ληστές! Μάλιστα, έφτασαν μέχρι του σημείου να μαζέψουν χρήματα για τον δικαστικό τους αγώνα –των ληστών- ενώ μια υπάλληλος παντρεύτηκε έναν από τους ληστές. Από τότε το φαινόμενο αυτό που το θύμα γίνεται οπαδός και λάτρης του θύτη ονομάζεται σύνδρομοΣτοκχόλμης. 

Ε, ένα παρόμοιο σύνδρομο πλανιέται στην κοινωνίας μας: τόσα μεταπολιτευτικά χρόνια, όμηροι όλοι μας των δύο μεγάλων κομμάτων που ασκούν την εξουσία με σχεδόν παρόμοιο καταστροφικό τρόπο, επιμένουμε να τους εγκρίνουμε και να θέλουμε εναλλακτικά να τους δίνουμε την κυβέρνηση. Κι εκείνοι, με σαδιστικό μένος, χωρίς καμία διάθεση αυτοκριτικής για τα προεκλογικά τους ψεύδη που όλο και πιο προκλητικά διαψεύδονται μετεκλογικώς, απαιτούν σχεδόν την επανεκλογή τους με την βεβαιότητα του αναντικατάστατου, του ικανότερου και του “καλυτερότερου”.

Και όλοι εμείς, οι πολίτες αυτής της χώρας που τους κατακεραυνώνουμε στα καφενεία και τους βρίζουμε με ιερή αγανάκτηση στις πλατείες, δίνουμε την έγκρισή μας.

Η Αννα, ο Αρης και η Συναίνεση: πρόβα για επιβίωση ενός ανάξιου θιάσου

Η “συναίνεση” είναι καταρχήν θετική έννοια. Η “συνεργασία”, η “συζήτηση” επίσης. Μάλιστα πολλές φορές εδώ έχουμε αναφερθεί στο έλλειμμα συνεννόησης στον πολιτικό κόσμο για πολύ βασικά, εθνικού χαρακτήρα θέματα.

Και να που η πρόσφατη εξέλιξη μας διέψευσε: στην ψήφιση του νέου νόμου για τα ΑΕΙ αλλά και στο τελικό στάδιο της υπόθεσης για το ούτως ειπείν σκάνδαλο Ζήμενς, το πολιτικό σύστημα συντονίστηκε πλήρως και ομονόησε. Μάλιστα στο Κοινοβούλιο, στην ψηφοφορία για τον νόμο των ΑΕΙ, η συναίνεση αυτή πήρε τη μορφή εναγκαλισμών ανάμεσα σε βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ κι ένας στεναγμός ανακούφισης βγήκε από τα χείλη τους. Μια γελοία εικόνα που αποκάλυψε ότι οι πολιτικές διαφορές δεν υφίστανται επί της ουσίας αλλά οι κορώνες και οι φιλιππικοί εκατέρωθεν ανταλλάσσονται χάριν θεάματος και για να δικαιολογηθούν, βρε παιδί μου, οι βουλευτικές θέσεις των αντιπροσώπων.

Για το θέμα της Ζήμενς, οι αντιπρόσωποι τελικά κατέληξαν ότι δεν μπορούν να βρουν τίποτα μεμπτό και συνεπώς τζάμπα τα ταξίδια της δικής μας Τσόνογλου στο Μόναχο και χαμένες τόσες ώρες συσκέψεων στην σχετική επιτροπή της Βουλής. Δηλαδή, εμείς οι πολίτες στείλαμε τους αντιπροσώπους μας (τους βουλευτές) να μάθουν να μας πουν που πήγαν τα λαδώματα της Γερμανικής εταιρείας κι εκείνοι που είχαν δηλώσει επανειλημμένα την θέληση τους έως βεβαιότητας για την αλήθεια, τώρα, χωρίς ντροπή, χωρίς απολογία, συνεχίσουν την πολιτική τους βόλτα ως εάν να μην υπήρξε τίποτα και όλα έγιναν “περί όνου σκιάν”.

Προφανώς και οι πολίτες θέλουν την συναίνεση αλλά αυτό που είδαμε δεν ήταν η συναίνεση που έχει ανάγκη ο τόπος. Πιο πολύ το θέμα θύμιζε την συμφωνία απαλλαγής συνενόχων δια της με θράσος ομοφωνία τους ότι τελικά “όλοι είμαστε ίδιοι και αφού εμάς εκλέγεται αρκεστείτε στις δηλώσεις μας και πάμε παρακάτω”.

Η ιστορία διδάσκει ότι δεν μας διδάσκει τίποτα

Πέρασε και η γιορτή μου και κανείς δεν μου ευχήθηκε. Αναμενόμενο. Οι άνθρωποι θυμούνται τους πιο γνωστούς και ισχυρούς και οπωσδήποτε η Αγία Παρασκευή είναι πιο πάνω στην ιεραρχία των χριστιανών αγίων από τον μικρασιάτη Ερμόλαο. Σας τους Θεσπιείς που η υπερδύναμη Σπάρτη τους καπελώνει αλλά για αυτά θα πω κι άλλα στη συνέχεια.

Χρειάστηκε να κατέβω στην Πρωτεύουσα για κάποιες ιατρικές εξετάσεις και πέρασα από την πλατεία Συντάγματος. Στην θέση των αντίσκηνων των αγανακτισμένων, οι κηπουροί του Δήμου κάτι φύτευαν και μερικοί θαρραλέοι τουρίστες περνούσαν μέσα στην κάψα του ελληνικού καλοκαιριού. Σε μια γωνιά είδα πεταμένη μια αφίσα στην οποία, ως όρκος ερωτικός, αναφερόταν η υπόσχεση “δεν θα φύγουμε εάν δεν φύγουν κυβέρνηση, δάνεια και τρόικα”. Όμως αυτοί έμειναν κι εκείνος που κόλλησε την αφίσα είναι που έχει φύγει και μάλλον είναι σε κάποια παραλία και καυτηριάζει τα κακώς κείμενα ανάμεσα σε δυο ριξιές ζαριών στο τάβλι.

Γράμμα σε ένα φίλο αγανακτισμένο άνεργο

Είναι τώρα μερικές ημέρες που είσαι άνεργος. Σε φώναξαν στην Διεύθυνση, σου είπαν να υπογράψεις κάποιο χαρτί και σου έδωσαν κάποια λεφτά, ως αποζημίωση, και σαν ζαλισμένος έφυγες και σαν προδομένος αφού μέχρι τώρα ήσουν άψογος και πίστευες στην Εταιρεία αλλά τελικά αυτή δεν πίστεψε σε εσένα.

Οι άλλοι, οι τέως συνάδελφοί σου σε κοιτούσαν λυπημένοι καθώς έφευγες και τους χαμογελούσες θλιμμένος. Μερικοί είπαν ένα «τους μαλάκες, τι περιμένεις» ή ο πιο καυστικός σε χτύπησε στον ώμο και είπε «άντε και στα δικά μας».

Κάτι είχες καταλάβει, έτσι δεν είναι; Τον τελευταίο καιρό δεν πήγαιναν καλά τα πράγματα. Σου είχε κάνει και δυό τρείς παρατηρήσεις ο προϊστάμενος για πράγματα που παλιά δεν τον ενδιέφεραν. Οι πωλήσεις είχαν πέσει, οι πελάτες λιγόστευαν κι όσοι έμεναν γκρίνιαζαν με το παραμικρό, κάποιες φήμες κυκλοφορούσαν για περικοπές. Στα άλλα τμήματα είχαν γίνει απολύσεις ήδη.

Και τι μπορούσες να κάνεις; Εσύ ένας υπάλληλος ήσουν και όσο μπορούσες κάλυπτες τις ανεπάρκειες της επιχείρησης. Σάμπως αποφάσιζες εσύ; Αλλά κι εσύ αν αποφάσιζες, τι θα μπορούσες να κάνεις; Η κρίση τα πήρε όλα σβάρνα.

Η θαρραλέα αναγνώριση της κατάντιας είναι η αρχή της ανάτασης

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, στη Φινλανδία, η κατάρρευση της γειτονικής Σοβιετικής Ένωσης και η παράλληλη ύφεση στη Δυτική Ευρώπη οδήγησαν σε μεγάλη οικονομική κρίση. Μεταξύ 1990-93, το ΑΕΠ έπεσε 13% και η ανεργία από 3,5 έφτασε στο 17%. Αυτό το γεγονός δεν ήταν ούτε στις πίσω σελίδες των εφημερίδων μας. Μέσα σε λίγα χρόνια η χώρα ανέκαμψε, σήμερα είναι μια από τις πιο ευημερούσες οικονομίες της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ανέμελων ελληνικών δεκαετιών, αρκετές χώρες της Ευρώπης πέρασαν από ύφεση. Αρνητική ανάπτυξη μείον 2 ή 3% ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Ούτε μας είχε απασχολήσει ποτέ.

Καμιά φορά, έρχεται ένας άνθρωπος λίγο απ’ έξω, και βάζει τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Πριν λίγες μέρες, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην επίσκεψή του στην Αθήνα, είπε: «Η Ελλάδα έχει περάσει πολύ δυσκολότερες περιόδους και τα έχει καταφέρει». Αυτή η χώρα έχει περάσει πόλεμο, εμφυλίους, δικτατορία. Τη δεκαετία του ’60 και του ’70 εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες της έφευγαν μετανάστες στη Γερμανία και στα ορυχεία του Βελγίου. Η ανεργία έφτανε στο 27%. Και τώρα, είναι τέτοια η κατάσταση που κοντεύουμε να σφάξουμε ο ένας τον άλλον στο δρόμο; Που είμαστε έτοιμοι να λιντσάρουμε τους πολιτικούς και ζητάμε κρεμάλες στο Γουδή;

Για τον επιχειρηματία ρε γαμώτο!

Μπορεί να είναι φυσιολογικό να κλείνουν οι επιχειρήσεις των κακών επιχειρηματιών –έγραφα στο προηγούμενο κείμενο- αλλά θα πρέπει να ανοίγουν καινούργιες με νέο επιχειρηματικό πνεύμα, προσηλωμένες δηλαδή στην ικανοποίηση του πελάτη. Σε τέτοιες επιχειρήσεις αξίζει να εργάζεται κάποιος διότι τότε και ως εργαζόμενος παίρνει κάτι από το «καλό όνομα», την πραγματική αξία της επιχείρησης.

Όταν οι επιχειρήσεις που ανοίγουν είναι τέτοιου τύπου και είναι πιο πολλές από όσες κλείνουν, τότε υπάρχει παραγωγή αξίας και προσφορά εργασίας. Όμως στην ελληνική οικονομία σήμερα, κλείνουν επιχειρήσεις και εκείνες που ανοίγουν σπανίως είναι καλύτερες από τις προηγούμενες και αυτό είναι το ανησυχητικό. Η δημιουργία τους, φαίνεται ότι είναι ένα προσωπικό στοίχημα του ιδρυτή τους κι αν πετύχουν πέτυχαν. Με τον τρόπο αυτό, επαληθεύεται ο μύθος για το επιχειρηματικό ρίσκο. Δηλαδή θεωρούμε όλοι μας –και κατά κάποιο τρόπο θαυμάζουμε- ότι ο επιχειρηματίας ανοίγεται σε μια θάλασσα αβεβαιότητας με βάρκα τα λεφτά του κι όπου πάει, κι όσο κρατήσει.

Αυτό δεν είναι επιχειρηματικότητα, είναι τυχοδιωκτισμός.

Γιατί κλείνουν οι επιχειρήσεις

Πριν μερικά χρόνια είχα διαβάσει κάπου για έναν «γκουρού» των επιχειρήσεων που πρότεινε στους γιάπηδες να καλλιεργούν ένα κομμάτι γης για να μάθουν εμπειρικά, ως αγρότες, εκείνες τις πλευρές της διοίκησης που δεν μπορούν να μάθουν στα θρανία και στις αίθουσες ακριβοπληρωμένων σεμιναρίων.

Είχα συγκινηθεί που κάποιος σοφός επιτέλους αναγνώριζε ότι το επάγγελμα μου, του καλλιεργητή της γης, μπορεί να συμβάλλει στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη όχι μόνο παράγοντας προϊόντα για την τροφή του σώματος αλλά προσφέροντας και τροφή για την σκέψη. Με την εμπειρία μου αυτή λοιπόν, θα προσπαθήσω, σε κείμενα που ακολουθούν, να συζητήσω διάφορα θέματα που κάποια φίλη  σχολίασε ότι την αγανακτούν. Μακάρι από την συζήτηση μας αυτή να καταλάβουμε όλοι μας τον λόγο που κάποια πράγματα συμβαίνουν διότι έτσι θα μπορέσουμε είτε να τα θεραπεύσουμε είτε να κάνουμε άλλες, καλύτερες επιλογές στην ζωή μας.

Στην αγανακτισμένη δήλωση της φίλης "έκλεισε η επιχείρηση που δούλευα και είμαι άνεργη" υπάρχουν δύο ερωτήματα: το πρώτο γιατί έκλεισε η επιχείρηση και το δεύτερο γιατί δεν βρίσκω δουλειά και μένω άνεργη.

Θα αρχίσω σήμερα από το πρώτο ερώτημα κι ελπίζω όσα θα πω να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων που παραμένουν να μην κλείσουν. 

Ένα τσόλι στο Κοινοβούλιο

Ο Νίκος Τσώνης είναι στέλεχος του ΠΑΣΟΚ στην Φθιώτιδα και αυτή την περίοδο είναι βουλευτής.

Το ιστολόγιο του  έχει να ενημερωθεί από τον Σεπτέμβρη του 2009. Αυτό συμβαίνει με πολλούς αντιπροσώπους μας: η ενημέρωση των πολιτών σταματάει μετά τις εκλογές. Η δραστηριότητά τους μετά την εκλογή τους, είναι μια υπόθεση υψηλής και σκοτεινής πολιτικής που οι καημένοι ψηφοφόροι της περιοχής του Δομοκού, δεν μπορούν να παρακολουθήσουν.

Εκείνος όμως, πριν την ψήφιση του λεγόμενου Μεσοπρόθεσμου (μνημόνιο β) έκανε αυτό που όφειλε να κάνει κάθε βουλευτής:  να περιέλθει με θάρρος την εκλογική του περιφέρεια, έστω την πρωτεύουσα της Φθιώτιδας Λαμία και να αφουγκραστεί τον σφυγμό της κοινωνίας.

Το Σύνταγμα στην πλατεία

Οι Λειβαδίτες πήγανε προχτές στην Πλατεία Συντάγματος κι είδαν εκεί 

ένα σύννεφο με αστυνομικά παντελόνια, αντιασφυξιογόνος μάσκες, κλομπ και χειροβομβίδες λάμψης κρότου να προγκάει τον κόσμο. Ένα σύννεφο που ερεθίζει τα μάτια και τους πνεύμονες και κάνει τα παιδιά έτοιμα να δεχτούν το κλομπ στο κεφάλι .

Όταν η κρατική βία ξεσπά δεν είναι κατά λάθος. Είναι η άλλη όψη ενός πολιτικού συστήματος χωρίς υπόληψη μεν αλλά με ισχύ δε. Η κρατική τρομοκρατία δεν ασκείται "από σπόντα" αλλά επί τούτου, για να τρομοκρατήσει τους πολίτες.

Εδώ και λίγο καιρό γίνεται ένας πόλεμος χαρακωμάτων,  σαν μιλημένο ποδοσφαιρικό παιχνίδι: αυτοί θα ρίξουν αέρια, εμείς θα τους πετάξουμε σπασμένα μάρμαρα κι οι άλλοι θα απομακρυνθούν βήχοντας και με κόκκινα μάτια. Όποιος κάτσει ήσυχα και θέλει να συζητήσει, "να τα βρει" με την βία, θα φάει το κτύπημα από το κλομπ στο κεφάλι: "θέλω να με φοβάσαι έως τρόμου όταν με βλέπεις" είναι η απαίτηση του οργάνου καταστολής.