Λειψυδρία

Στην εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ της Κυριακής 12 Οκτ 2009, είδαμε το ακόλουθο δημοσίευμα (η ορθογραφία και η σύνταξη διατηρείται):

Οι λίστες των «καλύτερων» πανεπιστημίων ...

Με παχυλούς τίτλους εμφανίζονται κάθε τρεις και λίγο λίστες που κατατάσσουν παγκοσμίως τα πανεπιστήμια, και τα ντόπια ΜΜΕ σπεύδουν να τις αναπαράγουν αγωνιώντας αν και σε ποια θέση βρίσκεται οποιοδήποτε ελληνικό ίδρυμα μέσα σ' αυτές τις λίστες. Ποιοι «γκουρού» υπαγορεύουν αυτές τις κατατάξεις; Αλλοτε είναι κάποιο «έγκριτο» έντυπο (όπως αυτή που είδαμε προχτές στους «Times»), άλλοτε μια «έγκριτη» ΜΚΟ, άλλοτε ένα από τα λεγόμενα κέντρα πιστοποίησης... Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για έντυπα ή για οργανισμούς που έχουν πίσω τους επιχειρήσεις.

Ασε που μέσα από τις λίστες φαίνονται και οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και αντιθέσεις, με άλλους οργανισμούς να δίνουν το προβάδισμα σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και άλλους να το δίνουν στη Βρετανία ή με κάθε λίστα που βγαίνει ετησίως στη δημοσιότητα να βγαίνουν παράλληλα και φωνές που αμφισβητούν την εγκυρότητά της.

Τελικά, οι λίστες δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από την αποτύπωση της σύνδεσης του κεφαλαίου με τα πανεπιστήμια, καθώς τα κριτήριά τους είναι κατά κύριο λόγο ποσοτικά και δίνουν βάρος στην παραγόμενη έρευνα, στις δημοσιεύσεις κ.ο.κ. που γίνονται κατά παραγγελία των μονοπωλιακών ομίλων. Κοινώς: Περισσότερα φράγκα και καλύτερες διασυνδέσεις με τους μονοπωλιακούς κολοσσούς φέρνουν τα ιδρύματα σε όλο και πιο ψηλές θέσεις. Αρα τίποτα θετικό δεν έχει να περιμένει ο λαός από το «σκαρφάλωμα» των ελληνικών ιδρυμάτων σε τέτοιες κατατάξεις, ακριβώς γιατί αυτές δεν αποτυπώνουν την άνοδο του επιπέδου των σπουδών και την ανάπτυξη της επιστήμης προς όφελος της κοινωνικής προόδου.

. . . άρα ας αδιαφορήσουμε για την βελτίωση τους και την άνοδό τους στην κλίμακα αυτή, προσβλέποντας στην επερχόμενη επανάσταση και στην εγκαθίδρυση του Σοσιαλισμού! Τότε, θα θέλουμε να συμπεριλαμβάνονται τα Λαϊκά Πανεπιστήμια στις λίστες αυτές και μάλιστα στις πρώτες θέσεις;

Ας θυμηθούμε την στάση των σοσιαλιστικών χωρών στους ανταγωνιστικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, στους διεθνείς σκακιστικούς αγώνες και πόσο πολύ ενδιέφερε τους αριστερούς και τους κομμουνιστές, να είναι πρώτοι οι αθλητές από τις χώρες αυτές, ως ένδειξη της υπεροχής του συστήματος. Στις λίστες αυτές, εάν υπήρχαν τον καιρό του υπαρκτού σοσιαλισμού, είναι βέβαιο ότι θα υπήρχαν και πανεπιστήμια των τότε σοσιαλιστικών χωρών και μάλλον για αυτά θα μιλούσαν τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ με υπερηφάνεια.

Εκτός από την υποκρισία, η λογική του κειμένου αυτού είναι η σχεδόν μηδενιστική λογική του «εάν δεν αλλάξει το σύστημα γενικά, δεν έχει νόημα να μιλάει και να ενδιαφέρεται κανείς για βελτιώσεις». Τέτοια λογική οδηγεί τους νέους ανθρώπους αντικειμενικά στο περιθώριο και όχι στην επαναστατική δράση.

Η αξιολόγηση ενός προϊόντος ή μιας διαδικασίας είναι δύσκολο μεν αλλά απαραίτητο στάδιο στην πορεία για την βελτίωση. Μπορεί να βελτιωθεί ότι μετριέται! Έτσι, η εξυπηρέτηση του κοινού σε μια τράπεζα, ιδιωτική ή δημόσια, σοσιαλιστική ή καπιταλιστική, μπορεί να στηρίζεται σε μεθόδους που είναι αντικειμενικές. Σαφώς η λειτουργία και η γενική αποστολή της τράπεζας μπορεί να διαφέρει αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Αυτό αφορά την γενική λειτουργία της οικονομίας στην οποία δραστηριοποιείται η συγκεκριμένη τράπεζα και πράγματι εδώ μπορούν να εφαρμοστούν κοινωνικά και πολιτικά κριτήρια.

Στον λεγόμενο καπιταλιστικό κόσμο, η συγκριτική – ανταγωνιστική αξιολόγηση οργανισμών και επιχειρήσεων – τα Πανεπιστήμια ανήκουν σε αυτή την κατηγορία - είναι ουσιαστικό συστατικό του όλου οικονομικού και κοινωνικού συστήματος και συμβάλλει ουσιαστικά στην βελτίωση της απόδοσης όλων αυτών των οργανισμών προς όφελος – εννοείται – των ιδιοκτητών (πρόσφατα, στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, η εντυπωσιακή πτώση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας σε μια τέτοια λίστα, απετέλεσε επιχείρημα αποτυχίας της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτός είναι ο λόγος που οι κατάλογοι αυτοί αξιολογούνται και αξιοποιούνται αναλόγως από τους παράγοντες της καπιταλιστικής οικονομίας και της αγοράς: οι απόφοιτοι ενός πανεπιστημίου βρίσκουν ευκολότερα εργασία και καλύτερα αμειβόμενη από αυτούς του πανεπιστημίου που είναι πιο χαμηλά στην αντίστοιχη λίστα.

Με βάση αυτές τις λίστες καθορίζεται και η χρηματοδότηση τους από παράγοντες της καπιταλιστικής οικονομίας.

Τέλος πάντων!

Πόσο μεγάλη διαφορά από το πάλαι ποτέ «πρώτοι στα μαθήματα πρώτοι στον αγώνα». Το να είναι ο μαθητής μέλος της ΚΝΕ πρώτος μαθητής στο αστικό σχολείο ήταν στόχος τιμής. Γιατί αναγνωριζόταν η αξία της γνώσης ασχέτως με το ίδρυμα και τους απώτερους στόχους του όλου πολιτικού συστήματος. Δεν υπήρξε σύνθημα «πρώτοι στα μαθήματα στο σχολείο του σοσιαλισμού» ή «όχι στα μαθήματα του αστικού σχολείου». Η μάχη για την κατάκτηση της γνώσης και των άλλων προϊόντων του πολιτισμού, χαρακτήριζε πάντα την αριστερά και τους κομμουνιστές. Πολύ πριν την κυριαρχία της τηλεόρασης, στα δύσκολα χρόνια του ΄50 και ΄60, ο αστυφύλακας στο χωρίο για να μάθει ποιοι είναι οι αριστεροί ρωτούσε ποιοι διαβάζουν. Τότε οι αριστεροί είχαν καθήκον που τους χαρακτήριζε, εκτός από την συμμετοχή τους στις προοδευτικές κινήσεις στους χώρους εργασίας και κατοικίας, την αγάπη για το διάβασμα και την μελέτη.

Σύμφωνα με κάποιους, ο φόβος δε των τότε κρατούντων μήπως οι κυνηγημένοι αριστεροί και προοδευτικοί καθηγητές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης που για να ζήσουν είχαν αρχίσει να δημιουργούν τα φροντιστήρια, προχωρήσουν στην δημιουργία και ιδιωτικών πανεπιστημίων, τους οδήγησε στην Συνταγματική απαγόρευση. Τι ειρωνεία! Έπειτα από μισό αιώνα, όσοι ισχυρίζονται ότι είναι πνευματικοί διάδοχοι εκείνων των κυνηγημένων δασκάλων, να πρωτοστατούν στην διατήρηση του μίζερου κλίματος μετριότητας και οπισθοδρόμησης που κυριαρχεί στο ελληνικό πανεπιστήμιο και που ένδειξή της απαξίωσής του είναι η κατρακύλα – έως εξαφανίσεως – στους καταλόγους αξιολόγησης των πανεπιστημίων παγκοσμίως.

Στην πραγματικότητα το κείμενου του Ριζοσπάστη αποτελεί ομολογία χρεοκοπίας όχι μόνον του ελληνικού πανεπιστημίου, του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας, αλλά και της χρεοκοπίας της πολιτικής του ΚΚΕ στον χώρο αυτό αλλά και γενικότερα της Παιδείας. Μια πολιτική που ωθεί στην μετριότητα, στην υποβάθμιση της προσπάθειας για την γνώση, στην υποτίμηση με λαϊκίστικο τρόπο της γνώσης συνολικά στο όνομα της ταξικής πάλης και της επανάστασης.

Στην θλιβερή κατάσταση που υπάρχει στα ελληνικά πανεπιστήμια, προφανώς την πρώτη ευθύνη έχουν οι κυβερνήσεις αλλά δεν είναι άμοιροι ευθυνών οι παράγοντες της ακαδημαϊκής κοινότητας που ιδεολογικοποιώντας την δουλειά τους αρνήθηκαν και πολέμησαν κάθε προσπάθεια βελτίωσης.

Στην σοσιαλιστική κοινωνία (αν και όταν έρθει) το πανεπιστήμιο θα παράγει επιστήμονες που θα υπηρετούν το συμφέρον της τότε  κοινωνίας Αν αυτός είναι ο στόχος για τους πολίτες του ΚΚΕ, τότε πρέπει να είναι πρωτοπόροι στον αγώνα για να υπάρχει δημόσιο πανεπιστήμιο, να δουλεύει και να παράγει επιστήμονες και τεχνικούς ικανούς να υπηρετούν την οικονομία και τις τωρινές ανάγκες της, να αξιολογείται σωστά από τους φορείς της Πανεπιστημιακής κοινότητας, της Ελληνικής κοινωνίας και αγοράς ακόμα και από τους ιμπεριαλιστές και τους μονοπωλιακούς κολοσσούς τους.