Οι εν Αθήναις εν Θεσπιαίς

Η Αθήνα είναι κράτος κοντά στην Βοιωτία. Εκεί ζουν τα αδέλφια μας οι εν Αθήναις. Μετανάστες της δεκαετίας του εξήντα που τώρα έχουν πια για τα καλά εδραιωθεί εκεί και προκόψει. Τουλάχιστον έτσι δείχνουν. Απόμαχοι και απόστρατοι, με καλλιτεχνίζουσες ευαισθησίες, συλλέκτες αναμνήσεων που τις παρουσιάζουν στο περιοδικό τους, όψιμοι στιχοπλόκοι ομοιοκαταληξιών και συναισθηματίες κειμενογράφοι. Όπως εμείς φαντάζομαι ότι κι αυτοί, μαζεύονται στην Αθήνα σε κάποιο καφενείο, αραιά και που και συζητάνε διάφορα για τα τέως και τα νυν, πετάνε κάνα αρβανίτικο και απαγγέλουν τα στιχάκια τους. Πάνε ταβέρνα κάποτε, όπως κι εμείς, και κάνουν χορό όπου κόβουν καθυστερημένα αλλά εθιμοτυπικά την πρωτοχρονιάτικη πίτα τους. Κάνουν ότι μπορούν για να δείξουν το χωριό που είναι μέσα τους. Το περιοδικό τους για τις Θεσπιές, είναι όλο "άλλοτε" και καθόλου "τώρα". Το βλέπω στα τραπέζια του καφενείου μας και σχολιάζουμε τις φωτογραφίες που είναι από "άλλοτε" και προσπαθούμε να αντιστοιχήσουμε τις φάτσες με τους συμπολίτες μας.

Διαφθορά και πάνω τούρλα

Η  οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια έχει ως σύνθημα το «ευαισθητοποιούμε τους πολίτες καταπολεμούμε την διαφθορά». Ανάμεσα στις ενέργειες που κάνει είναι και η διαμόρφωση κατάλογου με την πορεία της διαφθοράς σε διάφορες χώρες. Οι λίστες αυτές μάλλον επηρεάζουν τους ξένους επενδυτές κυρίως. Αν θυμάστε, μια τέτοια λίστα στην διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μας έφερε ως χώρα σε θέση χαμηλότερη από αυτή της αφρικάνικης, «τριτοκοσμικής» Μποτσουάνα κι έθιξε τον πατριωτισμό και την λεβεντιά μας. Πρόσφατα, προσκλήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο να καταθέσει τις συμβουλές της για την αντιμετώπιση της διαφθοράς .  Η αγωνία και το ενδιαφέρον οργανώσεων σαν την Διεθνή Διαφάνεια δεν είναι για την ηθική μας κατάπτωση ως μεμονωμένων ατόμων και την σκληρή μεταθανάτια μοίρα μας ενώπιον του αιώνιου Κριτή μας. Συγκεκριμένα, την ενδιαφέρει το πως η συμπεριφορά  θεσμικών και επιχειρηματικών κύκλων δεν θα πριονίσει το κλαδί του όλου οικονομικού συστήματος και αυτό προφανώς οι κατέχοντες δεν το θέλουν.

Όταν οι έφηβοι γίνονται ονόματα δρόμων. Mνημόσυνο εξέγερσης

Στην εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008, ένα πλήθος νέων ανθρώπων  γέμισε τους δρόμους των πόλεων της Αττικής αλλά και άλλων πόλεων με θυμό και καταγγελτικό μένος αλλά με ασαφείς στόχους,.

Οι λόγοι που προκάλεσαν αυτή την κινητοποίηση ήταν ήδη τόσοι πολλοί, είχαν ειπωθεί, περιγραφεί και αναλυθεί πολλάκις: αυθαίρετη συμπεριφορά αστυνομικών, υποβαθμισμένη παιδεία, ανεργία ειδικά των νέων, υποβαθμισμένη και κακοπληρωμένη εργασία, τρόπος ζωής επίπεδος χωρίς στόχους και γενικά όλα αυτά που έκαναν και κάνουν τους έφηβους να σιωπούν όταν τους ρωτάει ο γονιός με αγωνία «τι θέλεις να γίνεις παιδί μου; Τι σε ενδιαφέρει στην ζωή σου;».

Η δολοφονία του έφηβου Αλέξανδρου Γργηρόπουλου ήταν η τραγική αφορμή.

Ένα τέτοιο πλήθος εφήβων και νέων με κοχλάζουσες τις νεανικές ορμόνες, χωρίς οργάνωση και χωρίς εμπειρία τέτοιων κινητοποιήσεων, μπορούσε εύκολα να οδηγηθεί σε βίαιες συμπεριφορές με καταστροφικά αποτελέσματα. Και αυτό έγινε. Αλήτες και επαγγελματίες τραμπούκοι, άναψαν την σπίθα για το καταστροφικό γλέντι και την λεηλασία των καταστημάτων. Άνοιξαν τις πύλες του καταναλωτικού παράδεισου για τους πραγματικούς παρίες αυτής της κοινωνίας (άστεγους και οικονομικούς μετανάστες κυρίως) κι εκείνοι όρμησαν ακάθεκτοι.

Μαθητές γυμνασίων πολιόρκησαν αστυνομικά τμήματα και τα βομβάρδισαν με πέτρες και νεράντζια, στο φώς της μέρας και χωρίς κουκούλες.

Επανάληψη, ως φάρσα αυτή την φορά, του Δεκέμβρη 1944; Ουδεμία σύγκριση. Τότε άρχιζε ένας εμφύλιος πόλεμος με τις αντίπαλες παρατάξεις σαφώς  καθορισμένους και τους στόχους τους επίσης ξεκάθαρους (καλά, για την Αριστερά δεν ορκίζομαι!).

Το Δεκέμβρη 2008, ποιοι ήταν οι εχθροί; Ποιοι διεκδικούσαν την εξουσία και ποιοι αμύνονταν; Την εξουσία κανείς δεν την ήθελε, τρελός ήταν; Τα μαγαζιά τους όμως σε μερικές περιπτώσεις, προστάτεψαν με καδρόνια οι νοικοκυραίοι και χρυσαυγίτες. Οι καταστροφές των καταστημάτων πείραξαν πιο πολύ από τα συνθήματα και τα ασαφή έστω αιτήματα και οι κραυγές για τάξη και ησυχία και προστασία της αγοράς λίγο πριν τα Χριστούγεννα έβαλαν την σφραγίδα τους.

Το ποτάμι αγανάκτησης και μπουχτίσματος των εφήβων και νέων λοιπόν, που ξεχύθηκε στους δρόμους  πριν ένα χρόνο, έμοιαζε πιο πολύ με αυτό του Μάη 1968 στο Παρίσι: ανικανοποίητοι, χορτασμένοι, ανασφαλείς ζητούσαν όλα αυτά που κατά καιρούς όλοι τους έλεγαν ότι είναι σωστά και δικαιολογημένα αλλά και κανείς δεν έκανε τίποτα για να τα υλοποιήσει.

Και ο σάπιος κόσμος εκεί που σάπιζε και θα τον κλείναμε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, μας έδειξε ότι μπορεί να χωνεύει και να αφομοιώνει τα πάντα. Σαν ένα τεράστιο μυθικό τέρας, μας μετατρέπει όλους και όλα σε ένα χυλό αντικειμένων και καταστάσεων «μίας χρήσεως»: ξυραφάκια, διατροφή, είδη συσκευασίας, χρήμα, σχέσεις, ιδέες, θεσμοί και άνθρωποι. Μας αναλώνει και μετά, όλα και όλοι στην χωματερή χωρίς ανακύκλωση!

Το εφήμερο, το πρόσκαιρο χαρακτηρίζει κάθε τι: τον έρωτα, την μόδα, την εκπαίδευση, την τέχνη, την στάση απέναντι στην δουλειά, την σχέση των γενεών, την ηθικη, την διατροφή, το περιβάλλον αλλά και τις ηγεσίες (πνευματικές ή πολιτικές) Δεν μπορώ να φανταστώ  πτυχή του βίου μας που ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα.

Ακόμα και η πράξη αντίστασης και ο πολιτικός ακτιβισμός γίνεται μόδα, πολύ πιο σύντομη από ότι στο παρελθόν. Οι ήρωες δεν κρατάνε για πολύ. Μετά την αποφόρτιση τους από συναισθηματικό φορτίο, πρέπει να σβηστούν από την συλλογική μνήμη ανώδυνα, πρέπει να υποσκαφτούν και να απομυθοποιηθούν εγκαίρως. Όπως και οι πρωταγωνιστές στα σήριαλ: πρέπει να τους ξεχάσει γρήγορα ο καταναλωτής-πολίτης για να  παρουσιάσει ο αόρατος σκηνοθέτης τους νέους. Αυτός ο αόρατος σκηνοθέτης που όλοι εμείς αποκαλούμε «το σύστημα».

Το «σύστημα» αυτή την φορά δεν πρόλαβε να μετασχηματίσει την νεανική οργή σε ωραία, εύπεπτα κι εύχρηστα εμπορεύματα «μιάς χρήσεως» με ικανοποιητική κερδοφορία αλλά είμαι βέβαιος ότι θα το κάνει στην συνέχεια. Το «σύστημα» μαθαίνει πολύ πιο γρήγορα και αποτελεσματικό από τους πολίτες που είναι πρωτίστως καταναλωτές.

Τα μεγάλα οράματα που μας καλούν σε δρόμους διαφορετικούς από τους υπάρχοντες, που ενώνουν τις ψυχές μεγάλου αριθμού ανθρώπων και μετατρέπουν αυτή την συλλογικότητα σε ακαταμάχητη δύναμη, προς το παρόν, δεν υπάρχουν και ίσως να είναι καλύτερα. Πόσες φορές ισχυρές προσωπικότητες και ηγέτες με όραμα δεν οδήγησαν τις κοινωνίες που τους λάτρεψαν σε μαύρα σκοτάδια!

Ελλείψει ενοποιητικών ιδεών και στόχων, οι κινήσεις και οι αντιδράσεις των ανθρώπινων κοινωνιών  αποκτούν ακόμα πιο πολύ χαρακτηριστικά χαοτικού φαινομένου: δεν μπορούν να είναι προβλέψιμες και όταν ξεσπούν δεν μπορεί κανείς να τις καθοδηγήσει. Από το 1989 και μετά αμφιβάλλω εάν πρόβλεψε κανείς κάποια από τις εξεγέρσεις και αν υπήρξαν πρωταγωνιστές τόσων εξεγέρσεων σε όλο τον κόσμο! Θεωρώ ότι νέες μορφές συλλογικότητας επικοινωνίας και συνεννόησης θα βρεθούν, για να έχει η όποια διαμαρτυρία μεγαλύτερη διάρκεια και αποτέλεσμα αλλά ούτε κι αυτό δεν μπορεί να προβλεφτεί. Η οργάνωση διαδηλώσεων με δημιουργία αλυσίδας μηνυμάτων δια των κινητών τηλεφώνων, η κοινωνία των ιστοσελίδων ημερολογίου (blog στα ελληνικά) είναι ενδείξεις νέων δρόμων επικοινωνίας και δράσης.

Τι έμεινε από όλο αυτό το ξέσπασμα; Ένας σκοτωμένος έφηβος έγινε δρόμος και εικονοστάσι και η ανάμνηση του θα γρατζουνάει την μητρική σκέψη. Ούτε καν η παράλυτη τότε κυβέρνηση της ΝΔ έπεσε ως πολική δικαίωση της δολοφονίας του: αυτή παραιτήθηκε πολύ αργότερα από την ανικανότητά της.

Άξιζε ο θάνατος του παιδιού λοιπόν; Δεν ξέρω. Ο νέος μας Πρωθυπουργός δήλωσε πριν λίγες ημέρες  ότι «το παιδί χάθηκε άδικα». Λάθος: Δεν χάθηκε αλλά δολοφονήθηκε και μάλλον όχι άδικα αλλά αυτό κανείς δεν μπορεί να το πει. Γιατί γεγονότα σαν αυτά και οι μάρτυρες - ήρωες που δημιουργούν, μπολιάζουν το συλλογικό υποσυνείδητο και προκαλούν φαινόμενα σε μελλοντικό χρόνο.

Οι πολιτικές και πνευματικές μας ηγεσίες ήταν και είναι εκτός πραγματικότητας. Οι πολλοί σιώπησαν και ορισμένοι με επαναστατικό παλιμπαιδισμό, αφού κολάκεψαν το πλήθος και αποπειράθηκαν να καπελώσουν την κινητοποίηση, ρίχτηκαν στην μάχη λέξεων και χαρακτηρισμών για το αν όλο αυτό ήταν ταραχές, εξέγερση, επανάσταση, ή ότι άλλο. Μα ποιος νοιάζεται;

Οι εξεγέρσεις που έχουν στόχο τα πάντα, δεν έχουν πρακτικά κανένα στόχο. Οι «μάζες» που δεν έχουν εξουσία να τις καθοδηγεί, πάνε σπίτι τους, αφού εκτονωθούν. Αράζουν στον καναπέ, συμπληρώνουν το οικογενειακό άλμπουμ με φωτογραφίες που τράβηξαν στις διαδηλώσεις για να λένε «ήμουν κι εγώ εκεί» και προσμένουν το επόμενο «άουτ ντορ ηβέν-τ».

Οι εξεγέρσεις είναι πια κοινωνικά χάπενινγκ, στιγμές καταναλωτισμού, καταστροφικές αλλά και αναγεννητικές για κάποιες πλευρές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής.

Κάποτε τους αντιρρησίες κυνηγούσαν οι ασφαλίτες ενώ τώρα όλους μα κυνηγούν οι ασφαλιστές. Όλα είναι υπό έλεγχο και έχουν προβλεφθεί αποζημιώσεις που εμείς με άμεσο ή έμμεσο τρόπο θα πληρώσουμε.

Θα υπάρχει συνέχεια κινητοποιήσεων και αγώνων ; Κατά την γνώμη μου ναι. Η επόμενη εξέγερση – ξέσπασμα του κόσμου θα γίνει για κάποιο θέμα ή πρόβλημα που ήδη μας απασχολεί:  θάνατος παιδιού σε σχολείο, θάνατος εγκύου σε νοσοκομείο,  θανατηφόρο εργοστασιακό ατύχημα, μεγάλη «τυχαία» ρύπανση περιβάλλοντος, φόνος ή βασανισμός μετανάστη, αστυνομική βία, κλπ., κλπ. Ένα τραγικό γεγονός με συναισθηματικό φορτίο θα είναι ο  σπινθήρας.  Μετά ας είναι καλά τα κανάλια και οι πολιτικοί αναλυτές. Πάντως, είμαι σίγουρος ότι  την επόμενη εξέγερση κανείς δεν θα την έχει  προβλέψει και ούτε θα μπορέσει κανείς να την προκαλέσει ή να την διευθύνει.Το ξεσήκωμα αυτό απο τον καναπέ θα μας κάνει έστω και για λίγο ενεργούς πολίτες.

Των Ελλήνων οι κοινότητες αναδομούνται

Των Ελλήνων οι κοινότητες έκαναν με τον «Καποδίστρια»  Δήμους και τώρα που  αλλάζουν τα σχέδια της εξουσίας μας μπερδεύουν και μας στέλνουν σε . . . άλλον Δημοτικό  γαλαξία. Οι κοινότητες μας έκαναν τον Δήμο Θεσπιέων αλλά σύμφωνα με φήμες και διαδώσεις, στην επερχόμενη διοικητική μεταρρύθμιση θα διασχίσουμε – λέει – την Κωπαΐδα και θα γίνουμε . . . Ορχομενός!

Και ο καινούργιος δρόμος που μας ενώνει καλύτερα με τον Δήμο Θίσβης; Γιατί δεν είναι πιο λογικό να ενωθούμε μαζί τους έτσι ώστε μαζί με τον Δήμο Βαγίων, να είμαστε ο Δήμος της Δυτικής Επαρχίας Θήβας. Έτσι που κοιτάζω τον χάρτη, μου φαίνεται πιο λογικό ο νομός μας να έχει τους Δήμους Σχηματαρίου, Θηβών, Θεσπιών, Ορχομενού, Λιβαδειάς, Διστόμου. Τόσο απλά, τόσο καλά και τόσο συμβατά με την ιστορική διαδρομή της περιοχής μας.

Προτείνω τώρα ακόμα, χωρίς πείσματα και στενοκεφαλιές, ο Δήμος μας να μας ενημερώσει για τα σχεδιαζόμενα. Έτσι ψύχραιμα και ήρεμα να καταλάβουμε τι έχουν στο μυαλό τους οι προύχοντες και τι θα πρέπει εμείς να κάνουμε. Γιατί, αυτό είναι σίγουρο, πρέπει και να σκεφτούμε και να κάνουμε κάτι.

Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις στην χώρα μας γίνονται με πολλές διακηρύξεις καλών προθέσεων, βεβαιώσεις ότι όλα γίνονται «για το καλό μας», οράματα και . . . ανύπαρκτους προϋπολογισμούς.  Υποτίθεται ότι η ενοποίηση των οργανισμών εξοικονομεί πόρους και βελτιώνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Κρίνοντας όμως από όσα διαβάζω για τις ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων έχω σοβαρούς λόγους να αμφιβάλλω και για τα δύο.

Είμαστε μαθημένοι στην χώρα μας και όλα τα κάνουμε την τελευταία στιγμή κι όταν αυτή δεν αρκεί τότε ζητάμε παράταση κι αρχίσουν οι  γκρίνιες και οι απειλές προς την εξουσία που ούτε κι εμείς καλά καλά δεν τις πιστεύουμε.

Τα ίδια κάναμε με τον αγωγό του φυσικού αερίου πρόσφατα. Μου έριξαν τις ελιές, μου έφαγαν και το μισό αμπέλι κι όταν ζήτησα τον λόγο από την μηχανικό της κατασκευάστριας εταιρείας με αποστόμωσε: τα σχέδια ήταν καμωμένα από το 2003 και ο Δήμος σας τα ήξερε! Άντε τώρα να βρεις το δίκιο σου. Συμπλήρωσα τα χαρτιά που μου έδωσε κι αποχώρησα.

Ελπίζω αυτή την φορά να τα κάνουμε διαφορετικά και με πρωτοβουλία του Δήμου μας να ενημερωθούμε  για την προτεινόμενη μεταρρύθμιση, να κατανοήσουμε όλοι τους ουσιαστικούς περιορισμούς, το πιο σημαντικό,  το τι λεφτά θα έχει διαθέσιμα και από πού ο μελλοντικός Δήμαρχος και τι μηχανισμούς για να εξυπηρετεί τους πολίτες.

Διότι μου φαίνεται, πως τελικά θα αρχίσουμε να πλακωνόμαστε με τους γείτονες για ονόματα, έδρες και άλλα εικονικά στοιχεία και θα αφήσουμε απέξω την ουσία του νέου σχήματος: οικονομική ισχύς και σχέση με την κεντρική εξουσία.

Και η πλάκα είναι που θα έρθει τότε διαιτητής στον τσακωμό μας η κεντρική εξουσία, για να της χρωστάμε χάρη!

Εξουσίες και ταραξίες

Στην Θεσσαλονίκη σπουδάζει η κόρη μου και το σαββατοκύριακο, πήραμε την ταχεία από την Θήβα και ανεβήκαμε με την κυρά να την δούμε. Είχα τελειώσει το όργωμα και δεν είχα τι να κάνω. Οι τσάντες γεμάτες με τυρόπιτα, σπανακόπιτα, , ψωμί και φρέσκο λάδι για το κορίτσι .
Όμορφη Θεσσαλονίκη, γλυκός φθινοπωριάτικος καιρός, καταπληκτικοί μεζέδες. -πάει περίπατο η δίαιτα του γιατρού. Δρόμοι γεμάτοι με νέους , νέες και ωραίες γυναίκες: έφαγα το σκούντημα της ζωής μου από την αγριεμένη δικιά μου.
Το κέντρο τη Θεσσαλονίκης έχει μεταμορφωθεί σε μεζεδοπωλείο και διασκεδαστήριο. Οι παλιές βιοτεχνίες που ήξερα από όταν ήμουν φαντάρος, έχουν γίνει ωραία καφέ, μπαρ και ρεστοράν και ήταν τίγκα. Πολύ χρήμα. Το φεστιβάλ κινηματογράφου μάλλον ήταν η αιτία αλλά παρόλα αυτά το ερώτημα με έτρωγε: Μα ποιος δουλεύει και πληρώνει όλα αυτά; Ποιος παράγει; Τον έναν τον ήξερα, ήμουν εγώ. Οι άλλοι;
Τέλος πάντων. Το βράδυ του Σαββάτου, μετά το «δείπνο», πήραμε από το κέντρο το λεωφορείο να πάμε σπίτι. Είπαμε, δεν υπάρχουν λεφτά για την πολυτελή λύση «ταξί». Εξάλλου, το εισιτήριο στην Θεσσαλονίκη είναι πενήντα λεπτά, το μισό από αυτό της Αθήνας. Φτωχομάνα.
Για όσους δεν το γνωρίζουν και για να καταλάβουν αυτά που θα δηγηθώ, πρέπει να εξηγήσω ότι το πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης καταλαμβάνει μια τεράστια έκταση, στο κέντρο της πόλης, δίπλα στον χώρο της Διεθνούς Εκθέσεως και δεν είναι περιφραγμένο.
Μπήκαμε, βρήκα θέση και σωριάστηκα. Νύσταζα, είχα πιεί ένα καταπληκτικό τσίπουρο και μόλις το λεωφορείο άρχισε να κινείται σχεδόν αποκοιμήθηκα. Ξαφνικά το λεωφορείο σταμάτησε στην μέση του δρόμου και όχι σε στάση. Κολλήσαμε στην κίνηση, σκέφτηκα. Ήμαστε στην Εγνατία, ανάμεσα Έκθεση και Πανεπιστήμιο. Περιμένουμε, περιμένουμε. Τίποτα. Σηκώνομαι και πάω μπροστά, στον οδηγό. Βλέπω περίπου είκοσι παιδιά να είναι μπροστά μας, στον δρόμο, να σταματάνε τα αυτοκίνητα και να τα γυρνάνε πίσω: «δεν περνάτε» και φώναζαν το: «σύνθημα ένα μας ενώνει, μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι». Ήταν νεολαίοι, το πολύ μέχρι εικοσιπέντε ετών. Μερικοί είχαν κασκόλ του ΠΑΟΚ τυλιγμένο σαν μαντήλι Παλαιστίνιου και δώστου και φώναζαν « . . . μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι».
«Κάνουν πρόβες για την 5η Δεκέμβρη, την ημέρα που σκότωσαν το παιδί πέρυσι στα Εξάρχεια», μου είπε η κόρη μου. Η κόρη μου είναι πολύ καλό παιδί και διαβαστερή, επιμελής φοιτήτρια, συντηρητική θα την πείτε εσείς, δεν συμμετέχει σε διαδηλώσεις και τέτοια. Εντάξει τώρα, αν είναι να με κρίνετε από αυτό, έχω αποτύχει ως πατέρας, διαφωτιστής και στρατολόγος. Αλλά έχω κάτι να της πω για να την εμπνεύσω;
Ο οδηγός ανακοίνωσε ότι όποιος ήθελε να κατέβει και να πάει με τα πόδια. Φτου! Το σπίτι δεν ήταν κοντά και ο ποδαρόδρομος νυχτιάτικά είναι παλιοκατάσταση. Του λέω, του οδηγού, πως είναι παιδιά και μπορούμε να περάσουμε και μου λέει «είσαι τρελός, θα μας σπάσουν το λεωφορείο». Μπορεί να είχε δίκιο. Ξανακάθισα. Δεν μπορεί, θα έρθει κάποιος αστυνομικός να τους κυνηγήσει και θα φύγουμε.
Πέρασε κάνα δεκάλεπτο, και το λεωφορείο εκεί. Δεν φαινόταν αστυνομικός και οι μάγκες φώναζαν, πιο αραιά τώρα, « . . . μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι». Κάτι γιαγιάδες άρχισαν το μουρμουρητό για αλήτες. Οι άλλοι μάλλον ήμασταν παρατηρητές ενός χάπενινγκ.
Τι να κάνω; Αισθανόμουν πτώμα, σαν να γύριζα από την Κωπαΐδα, ο ύπνος μου είχε φύγει και ήθελα να κατουρήσω. Κατεβήκαμε. Η κυρά μου ήταν ανήσυχη: να μην πάμε από εκεί, που είναι αυτοί (ποιοι αυτοί; παιδιά μας είναι, της λέω) να γυρίσουμε πίσω και να πάμε από αλλού.
Ορθώθηκε μέσα μου το αγωνιστικό παράστημα και βοηθούντος του τσίπουρου τις τράβηξα αποφασιστικά: πάμε!
Φτάσαμε στους … ταραξίες που εκείνη την στιγμή άρχισαν να κινούνται και να φωνάζουν πιο δυνατά τα συνθήματα και κυρίως το γνωστό ένα: «. . . μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι».
Κοίταξα πίσω και πέρα, στα εκατό μέτρα φάνηκε μια ομάδα ματατζήδων. Ήταν σαν να είχαν ραντεβού. Τότε μερικοί από τους νεολαίους, πέταξαν κάτι μπουκάλια με αναμμένα στουπιά – μολότοφ ντε, από το όνομα του σοβιετικού υπουργού εξωτερικών, που με αυτές έκαιγαν οι Ούγγροι τα σοβιετικά τανκς το 1956, στην Βουδαπέστη – που έσκασαν με κρότο λίγο πιο πέρα. Σαν να έβλεπες μεθυσμένους σε δικό μας πανηγύρι, του παλιού καιρού: τα δικά μας σπασίματα όμως ήταν πολύ περισσότερα και νομίζω έκαναν μεγαλύτερο κρότο.
Και τότε ακούσαμε έναν διαφορετικό κρότο και δίπλα μας έπεσε ένα κομματάκι μέταλλο κι άρχισε να βγαίνει λευκός καπνός: δακρυγόνο! Κι άλλο κι άλλο. ‘Έριχναν οι μπάτσοι από τα πενήντα μέτρα, χωρίς να πλησιάσουν. Υπολόγισαν ότι έπεσαν περισσότερα δακρυγόνα από όσοι ήσαν οι . . . ταραξίες. Μάλλον θα ήταν πολλά τα ληγμένα και βρήκαν ευκαιρία για ανανέωση οπλισμού.
Φύγαμε τρέχοντας με μάτια να τσούζουν: εμείς προς το σπίτι και «οι ταραξίες» προς το Πανεπιστημιακό άσυλο. Από την άλλη κατεύθυνση του δρόμου, συμμετρικά, ερχόταν άλλη μια ομάδα αστυνομικών, με κράνη και ασπίδες. Τελικά οι φρουροί της τάξης ήταν περισσότεροι από τους ταραξίες. Πέρασαν δίπλα μας κι είδα πως ήταν κι αυτοί νέοι αλλά με την νόμιμη βούλα της εξουσίας. Ένας εμφύλιος παιδιών, σαν το τουρκικέλι που παίζαμε κι εμείς. Μόνο που οι δε, είναι πάνοπλοι, μη εκπαιδευμένοι να είναι ψύχραιμοι αλλά δασκαλεμένοι να είναι άγριοι, όπως οι εξουσίες. Πέρυσι προκάλεσαν ένα θύμα, τον δεκαπεντάχρονο Αλέξη Γρηγορόπουλο. Φέτος;
Βιαζόμουν να πάμε σπίτι και δεν ήθελα τίποτα άλλο. Φτάσαμε και την ώρα που ανακουφιζόμουν σκεφτόμουν ότι κανονικά δέκα, το πολύ, αστυνομικοί θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο και να μην χρειαστεί να κάνω νυχτιάτικα γρήγορη πορεία.
Ένας ολόκληρος στρατός, με θώρακες, περικνημίδες ασπίδες, παλούκια και περίστροφα για είκοσι παιδιά;
Το ξανασκέφτηκα καλύτερα: βρε μπας και ήταν για εμένα αυτή η νυχτερινή επίδειξη της εξουσίας και με πρόφαση τον κλεφτοπόλεμο ήθελε να μου θυμίσει ότι φυλάει, δήθεν, τις δικές μου αξίες από τους ταραξίες; Μα πως ξέρει τις αξίες μου αφού κανείς δεν με ερώτησε ποτέ; Μα βέβαια, εκείνο που την ενδιαφέρει είναι οι δικές της αξίες να μου επιβληθούν, αδιαμαρτύρητα και άκριτα να γίνουν δικές μου. Ως εξουσία, αυτή είναι η ουσία της και για αυτό έχει τους φύλακες και τους πραίτορες!
Κι εμένα τότε, ποιος θα με φυλάξει από τους φύλακες;
Το αποφάσισα: μόλις γύριζα πίσω, θα ξαναδιάβαζα την «Πολιτεία» του Πλάτωνα.

Πόθος για την εξουσία, χωρίς ουσία

Όταν το κεφάλαιο μιας επιχείρησης σπαταληθεί, τότε η επιχείρηση κλείνει. Μήπως η απαίτηση αυτή του Εμπορικού Δικαίου, πρέπει να ισχύσει και για το κόμμα της ΝΔ; Αυτός είναι ο λόγος που ακούστηκε το σύνθημα της επανίδρυσης του κόμματος;

Ο περιορισμός του κεφαλαίου της παράταξης στον Κώστα Καραμανλή που παρουσιαζόταν από τα στελέχη του κόμματός του και ως εθνικό κεφάλαιο οδήγησε, τώρα που το κεφάλαιο αυτό εξανεμίστηκε, σε γενική κατάρρευση.

Στην διάρκεια μάλιστα της παρωδίας «έκτατο συνέδριο», ο αποκριάτικος Ζοροψωμιάδης, μαστίγωσε ανεμπόδιστος όλο το στελεχιακό δυναμικό στις πρώτες σειρές, εξανεμίζοντας και τα τελευταία ψήγματα παραταξιακού κεφαλαίου.

Ένα μήνα μετά τις εκλογές η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αφήνεται χωρίς κριτική από την πλευρά της κεντροδεξιάς. Ίσως αυτό να γίνεται γιατί δεν υπάρχον και πολλά να της προσάψουν με εξαίρεση οιμωγές για τα παιδιά των στα. . . ααζ και ψελλίσματα για το λιμάνι του Πειραιά.

Το κόμμα δεν λειτουργεί – εκτός από τους μηχανισμούς της Ντόρας– οι οργανώσεις ανά την επικράτεια είναι «σφραγίδες». Αποκαλυπτική η σημειολογία της ήττας: ο Γραμματέας του κόμματος δεν βγήκε βουλευτής και το ίδιο έπαθε και η υπεύθυνη Πολιτικού Σχεδιασμού.

Τα κόμματα εξουσίας έχουν ως βασικό ενοποιητικό παράγοντα την προσδοκία του ψηφοφόρου για πρόσβαση στην εξουσία. Χωρίς αιδώ άλλωστε διακηρύσσεται αυτή την περίοδο στον εσωτερικό προεκλογικό αγώνα ότι το μόνο ουσιαστικό ενοποιητικό στοιχείο του κόσμου της ΝΔ είναι ο πόθος επιστροφής στην εξουσία. Α! και το απώτερο παρελθόν – από τον Στρατάρχη Παπάγο στον Εθνάρχη Καραμανλή- με όλα τα αναχρονιστικά στοιχεία αντι – σοσιαλισμού και αντι – κομμουνισμού. Ενώ η ζωή μαζί με το τοίχος του Βερολίνου γκρέμισε και όλη αυτή την ιδεοληψία της Αριστεράς, αυτοί εξακολουθούν να πολεμούν αυτούς τους «βαρβάρους . . . που ίσως ήταν μια κάποια λύσις . . .».

Η παραίτηση της ΝΔ από την κυβερνητική εξουσία, αποκάλυψε την ιδεολογική φτώχεια και την ανυπαρξία πολιτικού στοχασμού και στρατηγικής για την χώρα..

Οι πελατειακές σχέσεις είναι οργανικό προσάρτημα του πολιτικού μας συστήματος και διαμορφώνουν την κοινωνική προσέγγιση «σήμερα εσείς αύριο εμείς», ως αξία της σημερινής δημοκρατικής μας διακυβέρνησης. Εάν λοιπόν ο μηχανισμός του κόμματος, του κάθε κόμματος εξουσίας, περιορίζεται στην συμπληρωματική υπηρεσία διαφθοράς και εξαγοράς συνειδήσεων των οπαδών και των πολιτών γενικότερα, τότε αυτό οδηγεί σε αυτοτύφλωση, και εξουσιαστική χαύνωση.

Αυτό συνέβη στο ΠΑΣΟΚ επί Σημίτη, αυτό συνέβη και στο κόμμα της ΝΔ.

Αρκετά πριν τις εκλογές, σε συνάντηση με στέλεχος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας όταν προσπάθησα να συζητήσω μαζί του ιδεολογικά θέματα, η απάντηση ήταν αποστομωτική: «εμείς εδώ είμαστε για να κάνουμε ρουσφέτια και να πολεμάμε το ΠΑΔΟΚ. Η ιδεολογία και οι θεωρίες είναι για διανοούμενους σαν τον Ανδριανόπουλο, που είδες που κατέληξε! . . .».

Η ήττα στις εκλογές απεκάλυψε την φτώχια του κόμματος της ΝΔ σε οράματα και έμπνευση και αυτό αντανακλάται στους λόγους των δελφίνων. Δεν υπάρχει τίποτα να ακούσουμε διότι είναι κύμβαλα αλαλάζοντα και χαλκοί ηχόντες οι υποψήφιοι πρόεδροι, όραμα γαρ μη έχοντες. Είναι δε τουλάχιστον αστείο το εσωτερικό μεταγραφικό παζάρι της Ντόρας και του Αντώνη, οι δηλώσεις των υποψηφίων και οι εμφανίσεις των διαφόρων ομάδων στις νυκτερινές εκπομπές.

Είναι κατανοητή η δύσκολη θέση των υποψήφιων - εκλεκτόρων μελών της ΝΔ οι οποίοι μάλλον θα έχουν ως μοναδικό κριτήριο την αισθητική ή το λεγόμενο λάιφ στάιλ των επίδοξων αρχηγών. Ο πολιτικός πολιτισμός – προβληματισμός της ΝΔ περιορίζεται στις κατηγορίες αμφοτέρων για την πολιτική διαδρομή τους, τις φήμες περί σκανδάλων και άλλα ευτράπελα.

Είναι άραγε αυτό απότοκος της κομματικής πειθαρχίας – αυτοκτονίας των βουλευτών της ΝΔ, της «σιωπής των αμνών», που κατά τον βουλευτή Καράογλου είχε επιβληθεί στο κόμμα της ΝΔ πριν τις εκλογές; Θα περάσει αρκετός καιρός και θα χρειαστεί πολύ κουράγιο και συλλογική αυτογνωσία να γίνουν και πάλι οι αμνοί λύκοι!

Δεν ανήκω στην ΝΔ ούτε είμαι ψηφοφόρος της αλλά επειδή το πολιτικό μας σύστημα είναι κομματικό, πρέπει να εξετάζουμε και να μας ενδιαφέρει ο τρόπος που τα πολιτικά κόμματα λειτουργούν και εκλέγουν τις ηγεσίες τους που είναι πολύ πιθανόν να γίνουν και δικές μας, εθνικές δηλαδή, ηγεσίες.

Προφανώς όλα τα προηγούμενα δεν συμβαίνουν μόνο στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τα σημερινά κόμματα δεν είναι μηχανισμοί παραγωγής σύγχρονης πολιτικής και οραμάτων αλλά δέσμια φαντασμάτων και χαρακτηρισμών του παρελθόντος. Διαχειρίζονται τους ψηφοφόρους – οπαδούς με κολακείες και εξυπηρετήσεις. Όταν αυτοί φεύγουν καμιά φορά από το μαντρί και πάνε σε άλλο γειτονικό λιβάδι ή για μπάνιο, αρχίζουν οι χωρίς νόημα αναλύσεις και οι ομφαλοσκοπήσεις.

Δείτε και τα αντίστοιχα στο ΠΑΣΟΚ αλλά και στις με πολλές ελπίδες περιβεβλημένη Αριστερά και μάλλον θα συμφωνήσετε ότι η ύπαρξη σκεπτόμενων πολιτών – που υπάρχουν σε όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς - με άποψη και θάρρος γνώμης είναι το ζητούμενο για την Δημοκρατία μας και το μόνο που μπορεί να μας απαλλάξει την χαλασμένη προ πολλού σούπα που ξαναζεσταίνουν και προσφέρουν τα κομματικά κατεστημένα.