Συμβουλή για τους συμβούλους

Παρακολούθησα, όσο μπόρεσα, τις μέρες αυτές τη συζήτηση για την επιλογή ενός συμβούλου του Δήμου μας.  Με ευχαρίστηση είδα ότι το θέμα έγινε γνωστό από δημοσίευμα σε γειτονικό δικτυότοπο και η συζήτηση επεκτάθιηκε και σε άλλον επίσης γειτονικό δικτυότοπο. Άρα ο οίστρος της ηλενημέρωσης καλά ερεθίζει τα πνεύματα!

Η δημοτική αρχή αντέδρασε γρήγορα και την απάντησή της θα δείτε εδώ και την οποία θέλω να συζητήσω.

Καταρχήν εκτιμώ πολύ θετικά την ευαισθησία της Δημοτικής αρχής να απαντήσει και να τεκμηριώσει τις αποφάσεις της. Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό, οπότε κάτι που θα έπρεπε να θεωρείται απολύτως φυσικό, εξακολουθεί να μας εκπλήσσει ευχάριστα.

Σε ότι αφορά την επιλογή του συμβούλου κ. Μπατσούλη, νομίζω ότι εκτός από τον τύπο υπάρχει και η ουσία.

Εξηγούμαι. 

Το γράμμα και το πνεύμα του νόμου αποβλέπει στο να δώσει τη δυνατότητα στους αιρετούς άρχοντες της Τοπικής κοινωνίας (Δημάρχους και Αντιδημάρχους), να αναζητήσουν εκείνες τις ειδικές γνώσεις και δεξιότητες που είτε οι ίδιοι δεν έχουν (και αυτό δεν είναι ψόγος, είναι άλλη η πολιτική λειτουργία τους) είτε δεν υπάρχουν στους υπαλλήλους του Δήμου.

Το ότι προβλέπονται οι έμμισθοι σύμβουλοι όμως, δεν σημαίνει ότι χρειάζονται ντε και σώνει.

Η έννοια «σύμβουλος» είναι εντελώς παρεξηγημένη στην χώρα μας και όχι άδικα. Ακόμα και σήμερα, που τα οικονομικά όλων –κρατικών εξουσιών, Δήμων και κατοίκων- είναι «σφικτά», οι προθάλαμοι των κάθε λογής φορέων της εξουσίας είναι γεμάτοι από παρατρεχάμενους «σύμβουλους» και «ειδικούς». Όλοι έμμισθοι προφανώς και συχνά με ύψος αποδοχών ζηλευτό και προκλητικό.   

Στην δημόσια διοίκηση «σύμβουλος» γίνεται συνήθως ο «κολλητός», ο «κομματικός σύντροφος και συναγωνιστής» επειδή η αιρετή εξουσία όταν έχει «γραμμάτια» υποσχέσεων να εξοφλήσει πρός όλους όσοι συνέβαλαν στην νίκη της, το κάνει εις βάρος του δημόσιου ταμείου, χωρίς να ενδιαφέρεται για την ποιότητα στην εκτέλεση της αποστολής της.

Δεν θεωρώ ότι η περίπτωση του δικού μας Δήμου είναι τέτοια. Ας το ξεκαθαρίσω από την αρχή. Στα σχόλια άλλωστε, στους προαναφερθέντες δικτυότοπους, δεν υπήρξε αναφορά πως ίσως ο συγκεκριμένος σύμβουλος δεν χρειάζεται και ότι είναι «κάλπικη» η πρόσληψή του.

Το θέμα μου όμως είναι ακριβώς αυτό. Με απασχολεί το περιεχόμενο της δουλειάς του συγκεκριμένου συμβούλου σε σχέση με τις γνώσεις και την εμπειρία του.

Δηλαδή, στο σύγχρονο λαβύρινθο των νόμων και κανονισμών που διέπουν τις δημόσιες υπηρεσίες και το δημόσιο λογιστικό σύστημα, θα πρέπει ο σύμβουλος να είναι εξοικειωμένος και να έχει πρακτική εμπειρία και μάλιστα επιτυχή σε αντίστοιχη θέση. Κάτι τέτοιο από τα κείμενα που διάβασα για τον κ. Μπατσούλη, δεν φαίνεται. Ίσως αναφέρεται κάτι στο επίσημο βιογραφικό σημείωμα που όμως δεν δόθηκε στην δημοσιότητα.

Οι μεγάλες επιχειρήσεις ελεγκτών όπως οι συγκεκριμένες στις οποίες έχει αποκτήσει την εμπειρία του ο κ. Μπατσούλης, ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Η δε εμπειρία του από τις χώρες που εργάστηκε ή σπούδασε και που καμία σχέση δεν έχουν με την χώρα μας και ως σύστημα οργάνωσης αλλά και ως ψυχοσύνθεση, είναι πολύτιμη μεν αλλά για τους τελείως πρακτικούς λόγους δε, μάλλον δεν βοηθάει.

Ειρήσθω εν παρόδω,  ότι στο βιογραφικό σημείωμα που δημοσιεύτηκε (και που σίγουρα δεν είναι αυτό που υπεβλήθη προς αξιολόγηση) αναφέρει ότι πήρε το –θεωρητικώς- ανώτατο πτυχίο γνώσης των Αγγλικών αφού είχε ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές τους σπουδές στην Αγγλία. Αυτό αν μη τι άλλο είναι κόλαφος για γονείς και φροντιστήρια αγγλικών στην χώρα μας που σπεύδουν να διδάσκουν αγγλικά στους νεοσσούς εξ απαλών ονύχων κι όταν μπαίνουν στο ελληνικό πανεπιστήμιο τα έχουν σχεδόν ξεχάσει. Αλλά βλέπετε κι εδώ το μυαλό όλων είναι στο «να πάρει ένα χαρτί, γιατί θα του χρειαστεί». Σε ποιόν; Μα στο Δημόσιο βέβαια όπου εκεί η τυπική και μόνο απαίτηση των γνώσεων εξαντλεί τη ουσία.

Ο κάθε αιρετός άρχοντας λοιπόν, πρέπει να έχει γύρω του ανθρώπους που τον συμβουλεύουν, διότι δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνος του. Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να είναι άμισθοι και το κριτήριο της επιλογής τους από τον αιρετό εκπρόσωπο είναι η καλή επικοινωνία του μαζί τους και η σύμπλευσή τους σε θέματα ηθικής και πολιτικής και η ειδική γνώση κι επαγγελματική κατάρτιση που αποδεδειγμένα έχουν.

Με τους ανθρώπους αυτούς ο κάθε αιρετός θα πρέπει να κάνει τακτικά συζητήσεις και να ζητά την γνώμη τους.

Επίσης, σε καιρούς σαν κι αυτούς, ο Δήμαρχος πρέπει να φροντίσει να αξιοποιήσει την διάθεση εθελοντικής προσφοράς νέων ανθρώπων, δημοτών, που μπορεί να είναι προς το παρόν άνεργοι, και οι οποίοι ίσως έχουν ενδιαφέρον και για εργασιακή πρακτική εμπειρία να ασχοληθούν με συγκεκριμένα θέματα. Μάλιστα επειδή μπορεί ο Δήμος ως θεσμός να μην μπορεί να το κάνει, σίγουρα μπορεί να παίξει αυτόν τον ρόλο του συντονιστή κάποιος άλλος φορές (π.χ. κάποια δημοτική επιχείρηση.

Όμως για να δουλέψουν όλοι ετούτοι, σύμβουλοι έμμισθοι και μη και εθελοντές, πρέπει να ξέρει η Δημοτική Αρχή το τι χρειάζεται να γίνει. Να διατυπώσει δηλαδή τα ερωτήματα που όλοι αυτοί καλούνται να απαντήσουν θεωρητικώς κι εμπράκτως. Αυτό είναι η πολιτική πράξη που καλείται να κάνει ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο, και μάλιστα όσο πιο αναλυτικά γίνεται.

Κι αν τα προβλήματα αυτά, διαπιστωθεί πως δεν μπορεί, πράγματι, να τα λύσει ο Δήμος με το προσωπικό που διαθέτει, τότε πρέπει να καταφύγει στην πρόσληψη συμβούλων αλλά όμως με συγκεκριμένη αποστολή η οποία έχει αρχή και τέλος.

Επειδή η πληρωμή της αμοιβής του συμβούλου γίνεται με λεφτά των δημοτών, είμαι σίγουρος ότι κανείς δημότης δεν θέλει να πληρώνει γενικώς συμβούλους. Αλλά εάν πρόκειται – για παράδειγμα- να σχεδιάσουμε τις προδιαγραφές του πληροφορικού συστήματος των οικισμών του Δήμου ή τον ηλεκτρονικό τρόπο που θα λειτουργούν οι οικονομικές υπηρεσίες, τότε καλό είναι να προσλάβει ο Δήμαρχος σύμβουλο ο οποίος θα πρέπει να παραδώσει σε συγκεκριμένη χρονική διάρκεια το συγκεκριμένο έργο.

Οπότε, πριν προβεί ο Δήμαρχος ή κάποιος Αντιδήμαρχος σε προκήρυξη κάποιας έμμισθης θέσης, πιστεύω ότι είναι χρήσιμο και για τον ίδιο να περιγράψει τι συγκεκριμένα θέλει να κάνει και πότε το χρειάζεται. Η παράθεση τυπικών προσόντων των υποψηφίων που –κι ας με συγχωρήσουν οι δημοτικοί άρχοντες αλλά αυτά που ζητούσαν ήταν τα πολύ ελάχιστα- μπορεί να είναι σύμφωνη με το γράμμα του νόμου δεν είναι όμως αρκετή για να εγγυηθεί την ποιότητα της συνεργασίας με τον σύμβουλο που θα επιλεγεί κι εύχομαι στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμαρχος και οι Αντιδήμαρχοι να έχουν κάνει την προετοιμασία τους.

Προκαλεί εντύπωση πάντως, που σε μια περίοδο κρίσης και ύπαρξης ανεργίας κυρίως στους νέους επιστήμονες, από όσα κατάλαβα μόνο δύο (2) ήταν εκείνοι που υπέβαλαν υποψηφιότητα για την συγκεκριμένη θέση. Η οποία θέση, έτσι όπως περιγράφεται γενικώς και αορίστως, θα έπρεπε να προκαλέσει το ενδιαφέρον σε τουλάχιστον είκοσι (20) υποψήφιους.

Είναι πιθανόν οι άλλοι να μην πληροφορήθηκαν την προκήρυξη. Μπορεί επίσης οι νέοι άνεργοι να αφήνονται στην μέριμνα του μπαμπά και της μαμάς που αυτοί κυρίως ψάχνουν κάτι με τις γνωριμίες και τους γνωστούς «κάπου να χωθεί το παιδί» και όχι προσέχοντας τις τοιχοκολλήσεις στο Δημαρχείο. Μπορεί επίσης να θεωρήθηκε η συγκεκριμένη θέση υποτιμητική και οι νέοι να ψάχνουν κάτι στην Αθήνα. 

Το βέβαιο είναι ότι για την μικρή προσέλευση υποψηφίων δεν φταίει η Δημοτική Αρχή. Η διαδικασία της προκήρυξης τυπικώς υπήρξε άψογη. Όμως, εφόσον η Δημοτική εξουσία είδε τέτοια χαμηλή συμμετοχή, μάλλον θα έπρεπε να επαναλάβει τον διαγωνισμό. Νομίζω ότι κάτι τέτοιο είναι σύννομο, δίκαιο και . . . πολιτικώς ορθό. Αυτό ίσως αποτελέσει μια εμπειρία για αντίστοιχες ενέργειες της Δημοτικής Αρχής στο μέλλον.

Το θέμα πάντως που τελικά κυριάρχησε στους σχολιαστές των μπλογκ, είναι το ότι ο συγκεκριμένος σύμβουλος –τον οποίο αν και δηλώνει έστω κι εμμέσως Θεσπιεύς (;) δεν γνωρίζω- έχει συγκεκριμένη πολιτική δραστηριότητα η οποία κανονικά θα έπρεπε να θεωρείται ιδιαιτέρως θετικό στοιχείο. Όχι η κομματική του ένταξη, αλλά το ότι συμμετέχει ενεργά στις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην κοινωνία όπου ανήκει, εγώ τουλάχιστον το θεωρώ θετικό.

Διαβάζοντας τα σχόλια των πολιτών –τα περισσότερα των οποίων είναι μάλιστα ανώνυμα- αντιλαμβάνεται ο καθείς την καχυποψία τους ειδικά για τον συγκεκριμένο σύμβουλο που τελικά επελέγη παρόλο που -το ξαναλέω- η διαδικασία υπήρξε απολύτως νόμιμη και τυπική.

Αλλά από ότι φαίνεται, σε καιρούς όπου η δυσαρέσκεια γίνεται αγανάκτηση και «πάει πλατεία», το να ψάχνει κάποιος με ψυχραιμία να βρει την ουσία χωρίς να παγιδεύεται σε ιδεοληψίες κάθε λογής, του παρόντος και του παρελθόντος, είναι μάλλον πολυτέλεια.