Η απώλεια του μέτρου

Βλέπουμε και διαβάζουμε όσα γίνονται αυτές τις ημέρες στον μουσουλμανικό κόσμο με αφορμή την κυκλοφορία σκηνών από μια ταινία που δήθεν γυρίζεται για τη ζωή του Μωάμεθ. Η συγκεκριμένη κινηματογραφική ταινία είναι γελοία από κάθε άποψη κι όποιος είδε τις σκηνές που υπάρχουν στο γιουτιούμπ θα θυμήθηκε τις ταινίες του δικού μας Τζέημς Πάρις με τους Έλληνες να νικάνε τους Κομιτατζήδες ή και εκείνες με τον Γκουσγκούνη να σαλιώνει χυδαία κι άτσαλα το σελιλόιντ. Μια γελοία παραγωγή οπωσδήποτε που για λόγους που δεν γνωρίζω, πυροδότησε λυσσώδεις αντιδράσεις κι έκανε τον όχλο για αυτές τις σκηνές να δολοφονήσει τον Αμερικανό πρέσβη στη Βεγγάζη και να σκυλέψει το σώμα του (η παραπάνω φωτογραφία) κι ένα Πακιστανό υπουργό να επικηρύξει τους συντελεστές της ταινίας.

Πριν μερικά χρόνια κάτι αντίστοιχο είχε γίνει με μια Δανέζικη εφημερίδα που είχε επίσης δημοσιεύσει σκίτσα με τον Μωάμεθ κι ακόμα πιο παλιά ο Σαλμάν Ρουσντί για το βιβλίο του «Σατανικοί στίχοι» είχε αναγκαστεί να ζήσει κρυπτόμενος για πολλά χρόνια -=κι ίσως ακόμα να συνεχίζει να ζει έτσι- επειδή έτσι έκριναν οι Ιρανοί μουλάδες.

«Όλα αυτά καμία σχέση δεν έχουν με την δική μου Ελλάδα» λέω, αλλά μετά το ξανασκέφτομαι και βάζω ερωτηματικό στο τέλος.

Ένα σύνθημα στο τοίχο από το 2009, γράφει «κάτω η χούντα του μπατσόκ» κι ένας τσαντισμένος έφηβος βαφτίζει τον πατέρα του «φασίστα» επειδή δεν του επιτρέπει να ξενυχτήσει πίνοντας. «Παν μέτρον άριστον» έλεγαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι και η πλειοψηφία των Ελλήνων σήμερα αντιλαμβάνεται το ρητό ως «ο μέτριος είναι ο άριστος». Κι είναι αυτή η μετριότητα που μετέτρεψε σε άνοστο χυλό τις αξίες μας και έχουμε χάσει την αίσθηση του μέτρου. Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε την ουσία της Δημοκρατίας και την ταυτίζουμε εύκολα με τις αντιδημοκρατικές επιλογές κυβερνήσεων και των πάσης φύσεως εξουσιών. Αγανακτούμε, φασκελώνουμε το Κοινοβούλιο και ζητάμε να καεί σε μια επίδειξη πολιτικού ειδωλολατρισμού. Στο όνομα της αντικυβερνητικής ή αντιτροϊκανής αντίδρασης, είμαστε ικανοί να κάψουμε τα πάντα, να εκμηδενίσουμε κάθε κατάκτηση και να «πετάξουμε το μωρό μαζί με το βρώμικο νερό».

Στο μεταξύ, οι εξουσίες ρίχνουν κι άλλα ξύλα στη φωτιά του φανατισμού. Διότι μόνο έτσι μπορώ να εξηγήσω τη αντίδραση των εισαγγελικών αρχών να δώσουν εντολή να συλληφθεί ένας νέος, έπειτα από σχετική ερώτηση της Χρυσαλητείας στη Βουλή, που εδώ και πολύ καιρό διατηρούσε κάποιο σάιτ ως «Πατήρ Παστίτσιος» σατιρίζοντας τον ήδη αποδημήσαντα εις Κύριον του, Γέροντα Παϊσιο.

Στην δική μου Ελλάδα της Αριστοφανικής κριτικής όλα αυτά δεν έχουν θέση και θα προσπαθήσω να τα αποβάλλω. Κανένας Παϊσιος και κανένας Άγιος δεν έχει ανάγκη την παρέμβαση των κατασταλτικών μηχανισμών της εξουσίας για να επιβάλλει το κύρος του στους πιστούς του. Όπως και στην διάρκεια της Χούντας που οι ταμπέλες «Μη βλασφημείτε τα Θεία» είχαν γίνει απαίτηση κρατική κι αφορμή για χαζές κατά παραγγελίαν συλλήψεις αντιδρονούντων κι όπως αργότερα –ίσως και σήμερα ακόμα- ο εκκλησιασμός ήταν υποχρεωτικός στους στρατευμένους και με είχε οδηγήσει «στην αναφορά  του Τάγματος» η άρνησή μου να πάω με το ζόρι και διαταχθείς  στην λειτουργία, τότε στα νεοσύλλεκτα χρόνια μου.

Όπως δεν έχουν σχέση με τη χώρα μου εκείνες οι κραυγές και οι κωδωνοκρουσίες πριν χρόνια στα χωριά μας για να διώξουμε τους Γιεχωβάδες από τις εγκαταστάσεις τους στον Ελαιώνα Θηβών ή τα κατά καιρούς κρωξίματα ενάντια στους «ευαγγελιστές» και τους κάθε λογής «αιρετικούς».

Εδώ και πολλά χρόνια οι θρησκείες έχουν γίνει μορφές λαϊκής ιδεολογίας. Καθώς τα μοντέλα ορθολογισμού καταρρέουν, οι ιδεοληψίες κυριαρχούν και με το νεοφώτιστο πάθος τους απειλούν να γεμίσουν με παραλογισμό το κενό που αφήνει η πολιτική σκέψη και οι διάφοροι «–ισμοί» που κυριαρχούσαν κάποτε στα φοιτητικά αμφιθέατρα.

Για μερικούς αναλυτές οι θρησκείες βρίσκονται στο υπέδαφος των σημερινών οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου: είναι όλες καθολικές σε αντίθεση με τον προτεσταντικό βορρά! Η Ελλάδα έτσι κι αλλιώς είναι ξεχωριστή περίπτωση και η θρησκεία της είναι ακόμα ένας λόγος για αυτό.

Στην Καλιφόρνια οι θρησκείες γεννιούνταν κάθε μέρα αλλά είναι και ήταν μόδα και έσβηναν στο κλειστό κύκλο των οπαδών τους. Η Αμερικάνικη κοινωνία παραμένει μια θρησκόληπτη κοινωνία και είναι πράγματι το αντίθετο άκρο του μουσουλμανικού φανατισμού. Στην Ευρώπη ο Διαφωτισμός ακόμα αντιστέκεται ενώ στην Ελλάδα η ιδεολογική ομοιογένεια της Χριστιανικής Ορθοδοξίας μας έχει σώσει από τα χειρότερα.

Ο φανατισμός δεν είναι μονοπώλιο δυστυχώς μόνο των εκκλησιαστικών και παρεκκλησιαστικών κύκλων. Απλώς στην περίπτωση των θρησκειών είναι προκλητική η αντινομία του με το περιεχόμενο των κηρυγμάτων αγάπης, μετριοφροσύνης και κυρίως της επιδίωξης προς αυτογνωσία που οι περισσότερες θρησκείες διακηρύσσουν ότι επιδιώκουν. Το κάψιμο των μαγισσών και των επιστημόνων, ο αφορισμός των επαναστατών, το κράτος των ιδεολογικών και πνευματικών χωροφυλάκων είναι πάντα εδώ με τη ιδεοληψία παρά πόδα για να μας μετατρέψει σε φοβισμένους, αμήχανους και υπάκουους «πολίτες».

Η πορεία προς τη δική μου Ελλάδα ξεκινάει από την καταδίκη κάθε τέτοιας μορφής λογοκρισίας και ιδεολογικής τρομοκρατίας και όσο είναι καιρός να κάνουμε πράξη το Βολταιρικό «διαφωνώ με ό,τι λες αλλά δίνω και τη ζωή μου για να μπορείς να το λες».