Μαχαλάδες και παρέες

Εν αρχή ήσαν οι μαχαλάδες. Δεν ξέραμε γειτονιές. Τα παιδιά τουλάχιστον, έτσι, σε μαχαλάδες ήμαστε οργανωμένοι κι έτσι κάναμε τους πολέμους μας. Οι μεγάλοι είχαν τα σόγια και με τους συγγενείς κάνανε τις δουλειές τους.

Μετά, στην μεταπολίτευση το κόμμα και το κίνημα έφερε τα μεγάλα οράματα και τις ανατροπές που έφεραν την Αλλαγή και αυτή μας γέμισε εξουσία. Ρινίσματα μιας εξουσίας απρόσιτης ως τότε κι αυστηρής μας έπεσαν πάνω μας κι εμείς συγκινημένοι τα παραλάβαμε.

Χορτάσαμε ορολογίες, διαδικασίες και εξουσίες.

Τότε ακούσαμε και ότι την Ελλάδα την κυβερνάνε τρείς οικογένειες και οι παρέες.

Όχι τα κόμματα, αλλά οι παρέες. Μια καινοφανής πολιτική ανάλυση που ισοπέδωνε ότι είχαμε επισταμένως αφομοιώσει σε συσκέψεις και συνεδριάσεις μυστικές. Τα είδαμε όμως και στα χωριά μας από κοντά, τα εμπεδώσαμε, πειστήκαμε και το βουλώσαμε.

Οι παρέες είναι ομάδες ανθρώπων με διάφορα και διαφορετικά ιδεολογικά σχήματα στο κεφάλι τους αλλά με κοινό χειροπιαστό συμφέρον: την "αξιοποίηση" της εξουσίας. Αυτή η "αξιοποίηση" ήταν που απαιτούσε τον πλουραλισμό των απόψεων προς τα έξω των μελών της. Να είναι καλά με όλους. Η παρέα είχε κι έχει μια καταπληκτική ευελιξία και ανεκτικότητα.

Αυτόν που χαρακτηρίζαμε ως "άνθρωπο της κατάστασης", δια της παρέας, έγινε "άνθρωπος όλων των καταστάσεων" αλλά και καλός "φίλος". Ο ρόλος του απέκτησε διάρκεια και ο ίδιος έμαθε να προσαρμόζεται και να επιβιώνει γιατί η παρέα ήταν πάντα δίπλα του. 

"Βόηθα με να σε βοηθώ να κυβερνάμε το χωριό" ήταν το σύνθημα που δεν ειπώθηκε ποτέ δημοσίως αλλά ήταν άρρητο υπονοούμενο.

Με το πέρασμα του χρόνου, η εξουσία διαχεόταν ανώδυνα προς τα κάτω, διασπούσε μαχαλάδες και χωριά και η παρέα άλωνε και κατανάλωνε τον κρατικό προϋπολογισμό μην παραλείποντας τις προπόσεις και τα σταυρωτά "εις υγείαν των κορόιδων". Ο λογαριασμός ερχόταν σε εμάς για πληρωμή και μας έμεναν τα ψιλά. Το "μαζί τα φάγαμε" έγινε το ύστατο επιχείρημα μιας χωρίς όρια και ντροπή κατάπτωσης.

Η παρέα μπήκε στην ζωή μας καθώς προσεγγίζαμε τις μικρές τοπικές εξουσίες ή αποτεινόμαστε στους εκπροσώπους της μεγάλης εξουσίας για να μας βολέψει. Αυτή σιωπηλά στην παρέα μας παρέπεμπε.

Με το πέρασμα του χρόνου οι μαχαλάδες ξεχάστηκαν, τα σόγια αδυνάτησαν ενώ οι παρέες δυνάμωσαν. Ένας εκσυγχρονισμός τραβεστί. Η παρέα, όχι με την μορφή της φιλικής συντροφιάς της ταβέρνας ή του καφενείου αλλά με το άλλο πρόσωπο, του μερισμού της εξουσίας και των πλεονεκτημάτων της. Το κάθε μέλος της παρέας έχει τις πολιτικές του απόψεις τις οποίες υποστηρίζει ευθαρσώς και όταν μιλάει για τον "φίλο" του λέει "σέβομαι την άποψη του αλλά είμαστε πολιτισμένοι, δεν τσακωνόμαστε και ενώ διαφωνούμε πολιτικά συνεργαζόμαστε για το καλό του τόπου", κι εννοούν τον τόπο που κάνουν αυτοί όπως τους εξυπηρετεί.

Στην διάρκεια της μεταπολίτευσης, που όλο μας τελειώνει και όλο παρούσα είναι, η διοίκηση εκδημοκρατίστηκε κι ταυτόχρονα με ένα μαγικό τρόπο έγινε απρόσιτη για τον αμύητο πολίτη στους κωδικούς επικοινωνίας και στα ήθη της παρέας.

Η παρέα μοιράζει εργολαβίες, εντάσσει εκλεκτούς σε προγράμματα επιδοτήσεων, περνάει στοιχεία για καλλιέργειες που δεν έγιναν, βγάζει πληρωμές του ΟΓΑ και η κατακλείδα, το μόρτικο κλείσιμο του ματιού ως υπογραφή κι εγγύηση ότι όλα πάνε καλά και θα συνεχίσουν να πάνε καλά. Μιλάνε και συστήνονται με τα μικρά τους ονόματα και λένε "ο φίλος μου" και "ο κολλητός μου είναι πολύ καλό παιδί", "θα σε τακτοποιήσει", "θα σε βοηθήσει", "θα σε βολέψει" και "μην ανησυχείς". Καθησυχάζει και κοιμίζει.

Η παρέα στις τοπικές κοινωνίες είναι ο ακαταμάχητος μύλος που αλέθει μαχαλάδες και σόγια. Το τελευταίο καιρό αλέθει χωριά και δήμους. Διαμορφώνει έναν χυλό που περιμένει ζεστός να συγκολλήσει την νέα εξουσία. Στις εκλογές, κυρίως παρέες συμμετέχουν κι όχι πολίτες. Παρέες που αδιαφορούν για τους άλλους και μεριμνούν μόνο για την εικόνα των μελών τους.Ψάξτε στα ψηφοδέλτια και θα δείτε τις παρέες να φιγουράρουν. Αυτοί που είχαν μια ταυτότητα πολιτική και τους ξέραμε χρόνια με αυτή, εντάχτηκαν στην παρέα και αναμένουν το μερτικό τους από την κατάληψη της εξουσίας.

Η λογική της παρέας είναι η επικίνδυνη αρρώστια των κοινωνιών μας. Δεν ξέρεις από που να φυλαχτείς. Το βασικό προεκλογικό επιχείρημα είναι να σε ρίξουνε στο φιλότιμο για την μία ή την άλλη εκδούλευση που ο "φίλος" σου έκανε και που όμως όφειλε η εξουσία να κάνει.

Νοσταλγώ τους μαχαλάδες στα χωριά μας. Ακόμα και τα χωριστά κομματικά καφενεία (που είχαν άλλα χωριά αλλά εμείς όχι) νοσταλγώ.

Τότε ήξερα με ποιόν είμαι, τι θέλω να κάνω, τι θέλω να γίνω. Τώρα είμαι μπερδεμένος και αισθάνομαι ότι δεν ξέρω τα στοιχειώδη. Σχεδόν γραφικός και αστοιχείωτος. Στημένος στην γωνιά με τους άλλους περιμένουμε να μας παίξουν κι εμάς μπάλα όπως κάποτε στα αλώνια αλλά η παρέα ήδη απομακρύνεται γελώντας. Αυτοί δεν παίζουν μπάλα πια, μεγάλωσαν οι δουλειές τους και δεν ξέρω αν και πως θα τους χαλάσω το παιχνίδι τους.