Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2010

Τα εκλογικά αποτελέσματα και ο σοφός Σωκράτης



Τα αποτελέσματα των εκλογών πυροδότησαν την συζήτηση για την αποχή. Γι εκείνους του πολίτες που δεν ήρθαν στα εκλογικά κέντρα και "μίλησαν" απουσιάζοντας. Απορώ για την ικανότητα όλων των πολιτικών κομμάτων να διαβάζουν το "μήνυμα" και να οικειοποιούνται τους απόντες. Ερμηνεύουν οιωνούς και κρυφά σημεία που μόνον εκείνοι βλέπουν;

Εγώ πάλι με όσους από όλους αυτούς που δεν ψήφισαν στο χωριό μας συζήτησα, το μόνο που κατάλαβα είναι ότι τους πλημμυρίζει η απογοήτευση και η αδιαφορία. Η απογοήτευση καθώς αισθάνονται ότι τίποτα δεν γίνεται και η αδιαφορία ως προς ένα πολιτικό σύστημα που τους βάζει -έτσι τουλάχιστον τους φαίνεται- στο περιθώριο.

Κανένα μήνυμα δεν κατάλαβα ότι έστειλαν οι συμπολίτες μας. Συνέχισαν σιωπηλοί και σκυθρωποί την ζωή τους.

Και δεν είναι μόνο η πολιτική πράξη που μας κάνει να απέχουμε. Οι άνθρωποι έχουν την τάση να αποφεύγουν γενικά τα δύσκολα ερωτήματα που η ζωή θέτει αμείλικτη σε κάθε έκφανσή της και σε κάθε σχέση: προσωπική, οικογενειακή, κοινωνικής.

Κι εμείς, ενώ ξέρουμε ότι δεν θα αποφύγουμε τελικά την απάντηση, κάνουμε τους ψόφιους κοριούς, λουφάρουμε, περιμένουμε να περάσουν τα δύσκολα, επιθυμούμε να δώσουν άλλοι τις δύσκολες απαντήσεις. Σιγά μην κάνουμε τους έξυπνους και βγούμε μπροστά!

Ή κάνουμε σαν το παιδί που δεν έχει διαβάσει ενώ ήξερε ότι ο καθηγητής σήμερα θα τους βάλει διαγώνισμα. Αφού προσπάθησε αλλά δεν κατάφερε να πείσει τη μαμά ότι είναι άρρωστο, ξεκινάει για το σχολείο με σφιγμένο στομάχι. Δεν έχει κέφι και δεν αντιδρά στα ανέκδοτα και τα αστεία που του κάνουν οι συμμαθητές του. Κτυπάει το κουδούνι, μπαίνει στην γραμμή κι ενώ ετοιμάζεται να περάσει μέσα, ο καθηγητής τους ανακοινώνει ότι σήμερα θα πάνε εκδρομή και τότε η ανακούφιση μετατρέπεται σε ευτυχία. Κακό όνειρο ήταν και πάει. Και τρέχει ξαναμμένο και χαρούμενο έξω και πρωτοστατεί στα παιχνίδια και στα αστεία και τα άλλα παιδιά το κοιτάζουν κι απορούν για το που βρήκε αυτή την ζωντάνια αυτό που πριν λίγο ήταν κάτωχρο κι αμίλητο.

Έτσι κι εμείς, καθόμαστε στα καφενεία στενοχωρημένοι και στριμωγμένοι οικονομικά και θέλουμε κάποιος να ’ρθεί να μας ξυπνήσει από το κακό όνειρο και να μας δείξει μιαν άλλη κατάσταση δημιουργικής ανάτασης, ευμάρειας και τότε να δεις γέλια και αστεία και χαρές και τραγούδια.

Μπορεί, αν κάποιος τέτοιος εμφανιστεί, στην αρχή να του κάνουμε τους δύσκολους, να του λέμε "καλά τώρα, όλα αυτά είναι θεωρίες, στην πράξη δεν γίνονται αυτά" ή "για ξεκίνα εσύ και τα λέμε" και άλλα τέτοια, αλλά μέσα μας θα θέλουμε με όλη μας την ψυχική θέρμη να μας πείσει και να γίνουν όλα αυτά μια όμορφη πραγματικότητα.

Οι εκλογές δεν έκαναν κάτι τέτοιο. Οι εκλογές ποτέ δεν θα κάνουν κάτι τέτοιο εάν δεν έχει ξεκινήσει αυτό το κάτι άλλο πολύ πριν τις εκλογές. Ξέρουμε ότι η ζωή μας δεν άλλαξε ούτε περιμέναμε να αλλάξει από το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών. Για αυτό και αυξάνουν οι αδιάφοροι και οι απέχοντες ανάμεσά μας.

Κι όσο κι αν μας λένε μερικοί και το καταλαβαίνουμε ότι με την αποχή ωφελείται το σύστημα, εμείς κουνάμε τους ώμους και με ένα "ε, και;" προσπερνάμε τον σκόπελο. Σοφία, βλακεία ή αδυναμία;

Μια φίλη με την οποία συζήτησαν το θέμα μου είπε την ιστορία του σοφού αρχαίου Σωκράτη, ο οποίος περπατούσε μια μέρα στον δρόμο και συνάντησε έναν σκλάβο ξαπλωμένο να κοιμάται του καλού καιρού.

Από τις εκφράσεις και τα παραληρήματα του κατάλαβε ότι ο σκλάβος ονειρεύεται ότι είναι ελεύθερος. Χαμογελούσε και ψέλλιζε τραγούδια της πατρίδας του, σαν παιδί, και συνέχιζε να κοιμάται.

Τον παρατηρούσε ο Σωκράτης και αναρωτήθηκε "να τον ξυπνήσω για να συνειδητοποιήσει ότι στην πραγματικότητα είναι σκλάβος και το όνειρο της ελευθερίας  δεν είναι αληθινό ή να τον αφήσω να κοιμάται και στα όνειρα του να απολαμβάνει την ελευθερία που δεν έχει;"

Στην ιστορία δεν αναφέρεται η απάντηση του Σωκράτη.

"Εσύ τι θα έκανες;" με ρώτησε η φίλη μου κι εγώ έμεινα σιωπηλός.

Εσύ τι θα έκανες;  σε ρωτάω τώρα κι εγώ φίλε αναγνώστη.

2 σχόλια:

  1. να τον ξυπνήσει, τουλάχιστον θα έχει την ευκαιρία να πολεμήσει γι΄αυτό που επιθυμεί παρά να ονειρεύεται ότι το έχει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα Ανώνυμε 11:57,

    Είναι προφανές ότι είσαι βιαστικός και απόλυτος, ως έφηβος. Σε μακαρίζω και θέλω να σου μοιάσω.

    Πώς όμως είσαι βέβαιος ότι ο δούλος θέλει να αλλάξει την κατάστασή του; Από όσα γνωρίζω, στην αρχαία Αθήνα αλλά και σε άλλες αρχαίες πόλεις - με μια εξαίρεση στην Σπάρτη, όπου όμως εκεί οι Είλωτες είχαν άλλο ρόλο- ποτέ δεν υπήρξε ανταρσία, εξέγερση δούλων.

    Αλλά και σήμερα, για παράδειγμα, πολλοί από τους νέους ανθρώπους αφήνονται να ‘δεσμεύονται’ σε κάποια θέση του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, παρόλο που δεν τους αρέσει, παρόλο που δεν είναι αυτό που επιθυμούν, και πείθουν τον εαυτό τους, με τον καιρό, ότι ‘τι να γίνει, έτσι είναι η ζωή’ και λουφάζουν και κοιμούνται και μόνο μερικές στιγμές ξυπνούν και λένε πως θα ’θελαν να έχουν ‘ένα ανοικτό τζιπάκι’ και ‘να τρέχουν στα βουνά’ αλλά ο μέγας ύπνος της τηλεόρασης και της συμβατικότητας τους πλακώνει.

    Κάτι τέτοιο ισχύει και για εμάς, που ο ύπνος της ξερής και της σιωπής στα ντουμανιασμένα καφενεία, μας δίνει πιο όμορφες εικόνες από αυτά που βλέπουμε κοιτώντας έξω από την τζαμαρία του μαγαζιού.

    Αν κάποιος μας ξυπνήσει -και αυτός μάλλον θα είναι η ανάγκη, όχι κάποιος ‘φωτισμένος’- μπορεί να τρομάξουμε με το κόστος της ελευθερίας και της ευθύνης για τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε και τότε θα τρέξουμε να βρούμε ένα νέο ‘κλουβί’, ένα νέο 'μαντρί' για να χωθούμε.

    Μπορεί όμως και όχι.

    Να το δικό μου ερώτημα και που να ’βρω Σωκράτη τώρα να το συζητήσω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Διάφορα