Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Καιρός για συγκεκριμένα πράγματα


Το πολιτικό μας σύστημα είναι τόσο χάλια που αδυνατεί να το αντιληφθεί. Ο αυτισμός του έχει προχωρήσει για τα καλά και δεν μας επιτρέπεται καμία προσδοκία βελτίωσης. Ακόμα και για τα προφανή σκάνδαλα -Βατοπέδι, Ζίμενς- οι πολιτικοί μας αντιπρόσωποι είναι ανίκανοι να αποφασίσουν επισήμως αυτά που μεταξύ τους συζητούν και συμφωνούν υπερκομματικώς στους διαδρόμους και το περιστύλιο του Κοινοβουλίου στην Αθήνα.

Στην περιοχή μας δεν εμφανίζονται να μας εξηγήσουν τη θέση τους και εκεί, στο προστατευτικό κομματικό περιβάλλον αποκαλύπτουν το μικρό ασήμαντο παράστημά τους. Προφανώς όλοι τους είναι κατώτεροι των περιστάσεων και πρέπει να αντιληφθούν ότι η ύστατη υπηρεσία τους προς την Δημοκρατία μας, είναι η αποχώρηση τους από το πολιτικό προσκήνιο όσο είναι καιρός. Διότι όταν οι πολίτες αποφασίσουν να τους αποσύρουν κανένα μεικάπ και κανένα μακιγιάζ τηλεοπτικής παρουσίας δεν θα κρύψει την ταραχή τους.

Όμως προς το παρόν, όσοι από τους πολίτες δεν έχουν ήδη περάσει στην αδράνεια της ύπνωσης της οικονομικής δυσπραγίας των ημερών, διερωτώνται για το πως θα ξεφύγουμε από αυτόν τον λάκκο γενικής αφασίας και μιζέριας που μας ρουφάει. Αυτό που μας συμβαίνει δεν μας αρέσει και δεν μας αξίζει αλλά και το τι θέλουμε δεν το ξέρουμε.

Κι έτσι πολύ συχνά, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, αποζητάμε ιδέες κοιτώντας προς τα πίσω, σε μεγάλες στιγμές του λαού μας. Η αδυναμία μας να διαμορφώσουμε πολιτικές ιδέες που να είναι σύγχρονες, μας ωθεί στην επανάληψη. Όπως ο ξεσηκωμός της Εθνικής Αντίστασης παρομοιάστηκε, όταν ξεκινούσε, με εκείνον του 1821,  μας φαίνεται φυσικό τώρα να θέλουμε οι επόμενες απόπειρες εθνικής ανάτασης να μοιάζουν με την Εθνική Αντίσταση. Όλο και πιο πολλοί είναι εκείνοι που μιλάνε για ένα νέο  ΕΑΜ -μια τέτοια άποψη μπορείτε να δείτε εδώ- όπου το ‘Ε’ θα είναι από το ‘Εθνικό’ και το ‘Μ’ από το ‘Μέτωπο’ ενώ το ‘Α’ θα είναι απο ότι ‘Αντι-’ είναι πιο έπικοινωνικώς ορθό’: Αντιμνημονικό, Αντικαπιταλστικό, Αντιιμπεριαλιστικό, κλπ., κλπ. Προσωπικά με εκφράζει το ‘Αναπτυξιακό’ καθώς και το ‘Αναγεννητικό’, πάντως καθετί που δεν έχει ‘Αντί’ αλλά αποκαλύπτει την σύνθεση και την κατάφαση στην εξέλιξη της κοινωνίας.

Κι όμως όταν ο Μαρξ έλεγε την περίφημη φράση του πως ‘καταστάσεις και πρόσωπα, εμφανίζονται στην ιστορία δύο φορές: την πρώτη ως τραγωδία και την δεύτερη ως φάρσα’ καθώς και την ‘το παρελθόν στέκει σαν βραχνάς στους επερχόμενους’, μάλλον δεν είχε στο νου του την σύγχρονη ελλαδική πραγματικότητα αλλά και οι δύο αυτές φράσεις ‘ταιριάζουν γάντι’.

Τα πράγματα όμως σήμερα δεν είναι όπως το 1941. Μπορεί να φαίνονται πιο σύνθετα σήμερα τα πράγματα και ο ‘εχθρός’ και ο ‘κατακτητής’ να μην τόσο τραγικά και βάναυσα ορατός αλλά υπάρχουν πολλά κοινά σημεία με τότε που αποκαλύπτονται στην σύγχρονη συνθηματολογία περί ‘κατοχής’. Προφανώς, η ιστορική εμπειρία είναι πολύτιμη αρκεί να την ‘διαβάσουμε’ σωστά και όχι να επιζητούμε την μηχανική επανάληψη. Κάτι τέτοιο όχι μόνο είναι βαρετό αλλά, πολιτικά, είναι σίγουρα ατελέσφορο.

Σημείο των καιρών ήταν το ότι ακόμα και η Ιερά Σύνοδος μίλησε για ‘ξένη κατοχή’ και το σχετικό κείμενό της σχολιάστηκε ευρύτατα αλλά τελικά παρέμεινε στην ‘σωτηρία της ψυχής που είναι πολύ μεγάλο πράγμα’ εντός της αγκάλης της Εκκλησίας.

Σήμερα πάντως, η όποια προσπάθειά μας, δεν ξεκινάει από το μηδέν. Δεν πρέπει πλευρές του σύγχρονου κράτους δικαίου καθώς και οι κατακτήσεις του εργατικού κινήματος -όσες μένουν ακόμα εν ισχύ- αλλά και του ευρωπαϊκού, να μένουν αναξιοποίητες. Κι όμως αυτό συμβαίνει πολλάκις, όχι από σνομπισμό αλλά από αδυναμία ή και άγνοια. Δεν έχουμε μάθει να αναλύουμε τις καταστάσεις με το σύγχρονο πνεύμα και μένουμε κολλημένοι ακόμα στην ορολογία του παρελθόντος. Βάζουμε εύκολα ιδεολογικές 'σφραγίδες' που ταξινομούν και αποτρέπουν συναντήσεις και που δεν διαμορφώνουμε συνθήκες διαλόγου και προϋποθέσεις συνεργασίας.

Το πολιτικό παιχνίδι παίζεται σήμερα σε άλλες διαστάσεις διότι ο κόσμος, χάρη στην τεχνολογία (που επηρεάζει δραστικά την επικοινωνία, τις μεταφορές, την παραγωγή), έχει γίνει πιο μικρός και η Τυνησία αλλά και το Παρίσι και το Άμστερνταμ είναι πιο κοντά από όσο νομίζουμε

Σε μια σειρά ανακοινώσεων και άρθρων που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα από γνωστά πρόσωπα αλλά και λιγότερο γνωστούς πολίτες, εκείνο που ξεχωρίζει είναι το τραγικό ύφος για επαπειλούμενες καταστροφές και πολέμους  για να μείνω στη γειτονιά μας.

Απουσιάζει σχεδόν παντελώς η ψύχραιμη διατύπωση πρότασης διεξόδου. Η άποψη της ΝΔ δεν ‘πιάνεται’ διότι είναι αυτό που ζούμε αλλά με άλλα λόγια, διατυπωμένο ντροπαλά για να κρατούνται τα προσχήματα.

Α, ξέχασα. Όπου -κυρίως από κάποιο πλανήτη του γαλαξία της Αριστεράς- διατυπώνεται τέτοια άποψη, είναι εκείνη που απαιτεί το πέρασμα σε μια άλλη πραγματικότητα σχεδόν τύπου σοσιαλιστικού και λαϊκοδημοκρατικού ΜΑΤΡΙΞ, που κανείς δεν μπορεί να την περιγράψει αλλά παρόλα αυτά μπορεί να την επικαλείται ως βεβαιότητα ήδη υπαρκτή. Δεν φαίνεται προς το παρόν να υπάρχει κάποιος φορέας ή πρόσωπο) που να μπορεί να συγγράψει ένα σύγχρονο εγερτήριο κείμενο -όπως το 1942 ο Δ. Γληνός το ‘τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ’  - που να συντονίσει τις ψυχές μας σε ενιαίο αγώνα που όμως να μην χαθεί αυτή την φορά.

Ο δρόμος της σύγχρονης αντίστασης, είναι η ουσιαστική απασχόληση με τα συγκεκριμένα προβλήματα των κοινωνιών μας και όχι ο πολιτικός βερμπαλισμός ή ο αριστερός διαλογισμός. Αυτό έκαναν και οι αγωνιστές του ΕΑΜ στην εποχή τους. Δεν αναλώθηκαν βγάζοντας λόγους και παρουσιάζοντας οράματα αλλά ρίχτηκαν στην μάχη κατά της πείνας που επέβαλαν οι κατακτητές και οι ντόπιοι συνεργοί τους, άρχισαν τα μαθήματα στα χωριά για να μπορεί ο παρατημένος κόσμος της υπαίθρου να μαθαίνει, έφεραν το θέατρο και την τέχνη στους ‘χωριάτες’, κυνήγησαν τη ληστεία που ήταν μάστιγα στα χωριά.

Ο αγώνας για την βελτίωση της ζωής μας πρέπει να είναι μόνιμος, χωρίς εμμονές γενικής πολιτικής καταδίκης ενός συστήματος που έτσι κι αλλιώς βυθίζεται στην ανυποληψία. Το ‘γενικό’ διασπά τους πολίτες. Αντίθετα,  όσο οι πολίτες βιώνουν την δύναμή τους με την κατανόηση και αντιμετώπιση  μικρών καθημερινών προβλημάτων, τόσο πιο πολύ το γενικό πολιτικό πρόβλημα θα έρχεται προς το μέρος τους διότι θα γίνεται κατανοητό ότι η μήτρα που γεννά όλα τούτα τα προβλήματα της καθημερινότητας είναι η κεντρική πολιτική εξουσία.

Μέσα από την ενασχόληση με τα απλά προβλήματα, το πολιτικό πρόβλημα της χώρας θα πάψει να είναι προσιτό μόνο στους ’ειδικούς’ και τους ‘επαγγελματίες’ της σύγχρονης πολιτικής που άλλωστε δεν είναι σε θέση να ασχοληθούν και δεν ενδιαφέρονται. Οι πολίτες θα αποκαλύψουν τον πολιτικάντη, θα απομυθοποιήσουν τον ‘πολιτικό’, θα τον ρίξουν στο περιθώριο χωρίς να τον δείρουν και θα γίνουν οι ίδιο πολιτικοί χωρίς επιτήδευση και στόμφο αλλά με την απλότητα στον λόγο και στην σκέψη τους ή και την σκληρότητα που έχει η ζωή τους.

Αυτά τα θέματα που μας ταλαιπωρούν όλους μαζί θα είναι κι εκείνα που θα μας ενώσουν.

3 σχόλια:

  1. Χαίρε Ερμόλαε,

    Δεν αντιλέγω καθόλου με την προσέγγισή σου. Απλά θέλω να προσθέσω κάτι ακόμη.

    Κατά την άποψή μου η κοινωνία είναι ένα παζλ το οποίο προσπαθεί να ολοκληρωθεί αενάως. Σε κάθε περίπτωση όλα τα κομμάτια του παζλ είναι αναγκαία. Δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί εάν όλα τα κομμάτια ήταν γωνίες ή έστω πανομοιότυπα.

    Σε αυτήν την blogόσφαιρα οι περισσότεροι κινούνται με πορεία από τις τοπικές σελίδες προς τις ευρύτερης γεωγραφικής και θεματικής αναφοράς. Στο δικό μας παζλ θεωρώ ότι στο ιστολόγιό σου προσεγγίζεις πολύ σωστά τα περισσότερα (δεν τα έχω διαβάσει όλα) θέματα και, κυρίως, τα τοπικά.

    Θα ήθελα με αφορμή την ανάρτησή σου αυτή να μοιραστώ την ανησυχία μου για φιλτράρισμα των Εισερχόμενων. Δηλαδή, για αυτό- και έτεροεκπαίδευση σε όρους και έννοιες που μπορεί άνθρωποι της εμπειρίας σου και της ηλικίας σου να νοιώθουν οικίες ή να διαχειρίζονται με ευκολία.

    Δυστυχώς για να γίνει κατανοητή μια εκδοχή της πραγματικότητας πρέπει να ενεργοποιηθούν δύο μηχανισμοί. Ο ένας είναι της άμυνας απέναντι στα δελτία ειδήσεων που είναι και βραχίονας προπαγάνδας και ο άλλος η θετική συμμετοχή (Αριστοτέλης) στην δημοκρατία. Προφανώς, σε τοπικό επίπεδο. Δεν βελτιώνεται ο κόσμος αν δεν αλλάξει ο χώρος σου. Δεν βελτιώνεται το χωριό σου, αν εσύ (ο πολίτης) είσαι μόνο καταγγέλτης (κατά το καταπέλτης) και ποτέ θετικός φορέας προόδου.

    Στην περίπτωση των αναρτήσεών μου προσπαθώ να δώσω κατά καιρούς τον χώρο του ποσοστού που μπορεί να κατέχει στην ζωή μας η ενασχόληση με την Μεγάλη Πολιτική (όπως έχεις πει σε άλλη σου ανάρτηση). Το να μείνει κανείς εκεί, δεν οδηγεί πουθενά. Το παζλ της πολιτικής υπόστασης δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ. Και το αντίστροφο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ζούμε σε μια εποχή που με βάσει την επιστημονικοτεχνική πρόοδο ,ο άνθρωπος κατώρθωσε να παράγει πολυποικιλία αγαθων σε όλα τα επίπεδα και να κάνει τη ζωή του καλύτερη.Τα σύνγχρονα μέσα παραγωγής ελάφρυναν την άλλοτε κοπιαστική εργασία στα εργοστάσια στα χωράφια κλπ.
    Η όποια παραγωγή αγαθών που χρειάζεται ο άνθρωπος για να ζήση καλυτερεύοντας τη ζωή του είναι πάντα κοινωνική και ποτέ αποτέλεσμα ενός .
    Επομένως όλα τα παραγόμενα αγαθά ανήκουν σε όλους τους εργαζόμενους-εργάτες - αγρότες - επιστήμονες -τεχνολόγους - εξερευνιτές κλπ,που εμπλέκοντε και στην παραγωγή των μέσων παραγωγής.
    Όλα αυτά ανήκουν στην κοινωνία και δεν νομιμοποιήται κανένας να είναι ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής, π.χ.αυτός που είναι ιδιοχτήτης ενός εργοστασίου ενός πλοίου αεροπλάνου κλπων μέσων παραγωγής,από μόνος του δεν μπορεί να φτιάξει ούτε μια βίδα και όμως είναι ιδιοχτήτης.
    Εδώ είναι το άδικο και η αρχή της εκμετάλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο,επειδή υπάρχουν ιδιοχτήτες των μέσων παραγωγής.
    Αυτή ακριβώς ειναι μια κοινωνική αδικία που καλείται η ίδια η κοινωνία να την ανατρέψει.Δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο αυτή η ληστρική εκκρεμότητα.
    Χρειαζόμαστε μια οργανωμένη κοινωνία που θα κάνει δύο πράγματα.
    1.- κατανομή εργασίας και 2.- κατανομή αγαθών.
    Με την προυπόθεση η ιδιοχτησία των μέσων παραγωγής να περάσουν στην κοινωνία που είναι οι φυσικοί ιδιοχτήτες. Ω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. GMT με εντυπωσιάζει η ετοιμότητα σου. Μόλις βγήκε στον ‘αέρα’ το κείμενο, αμέσως δήλωσες ‘παρών’ και πάντα ενδιαφέρων. Σε ευχαριστώ.

    Φίλε Ω., σ' ευχαριστώ για τη συμβολή σου.

    Στο σύντομο μήνυμα σου, θέτεις πολιτικά, οικονομικά και -κυρίως- φιλοσοφικά αιτήματα που εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ εντός του ΕΡΜΟΥ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ να χειριστώ.

    Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι για πολλές από τις σκέψεις σου και κυρίως για το τι κοινωνία χρειαζόμαστε, το εννοιολογικό περιεχόμενο μάλλον έχει αλλοιωθεί -πράγμα απολύτως φυσιολογικό- και τουλάχιστον χρειάζεται επαναπροσδιορισμό. Από τότε που τα θέματα αυτά (της ιδιοκτησίας, φερ’ ειπείν) συζητούσε ο Μαρξ με τον Προυντόν, έχει κυλήσει πολύ νερό στο μύλο της Ιστορίας και στο μεταξύ στο νεροκάναλο πέσανε κοτρώνες και το νερό έχει χάσει την ορμή του ενώ και η ρόδα τρίζει.

    Θεωρώ ότι συμφωνείς πως ο ερχομός αυτής της κοινωνίας -που προς το παρόν είναι όραμα και υπόθεση ολίγων- θα συμβεί, εφόσον η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών όχι μόνο έχει πειστεί για την αναγκαιότητά της αλλά και ότι έχει αποδεχτεί τα βήματα προς αυτήν. Κι αυτό θέλει συζήτηση ανάμεσα στους πολίτες.

    Εκείνο που προτείνω είναι το ότι η συζήτηση αυτή μπορεί να γίνεται εν παραλλήλω με τις αναζητήσεις για λύσεις στα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Άλλωστε -ίσως κι εσύ να συμφωνείς- πως όσο πιο πολλά προβλήματα λύνονται στην πορεία προς την επιθυμητή κοινωνία τόσο πιο εύκολα θα είναι τα πράγματα με την εγκαθίδρυσή της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Διάφορα