Στο προηγούμενο κείμενο, για τις δύο κυρίες του κυβερνητικού κόμματος του νομού μας, οι φίλοι από γειτονικό δικτυότοπο, με σχόλιο τους, υπενθύμισαν ότι υπάρχουν πολύ πιο σοβαρά θέματα για να ασχοληθούμε. Συμφωνώ απολύτως κι έτσι 'επανέρχομαι στην τάξη' και μοιράζομαι μαζί σας σκέψεις και ερωτήματα σε σχέση με εμάς και το περιβάλλον.
Το οικολογικό κίνημα (έτσι όπως εκφράζεται σε τοπικό επίπεδο από πολίτες με ευαισθησίες και όχι κατ’ ανάγκη με την πολιτική έκφρασή του ως κόμμα Πρασίνων, Οικολόγων, κλπ.) λέει κάτι που θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο: είμαστε μέρος του φυσικού περιβάλλοντος και πρέπει να ζήσουμε μαζί του γιατί αλλιώς δεν θα ζήσουμε. Όλο και πιο συχνά παρατίθενται αριθμοί δυσοίωνοι για το μέλλον του ανθρώπου, εάν συνεχίσει να ζει έτσι όπως το κάνει σήμερα -κυρίως οι λεγόμενες αναπτυγμένες βιομηχανικές χώρες- αλλά ακόμα υπάρχει ριζωμένο εντός μας το απαίσιο σκουλήκι της ελπίδας και της επιπόλαιης αισιοδοξίας, ότι τελικά 'δεν είναι και τόσο άσχημα τα πράγματα ρε παιδί μου'.
Μάλλον για αυτό ακόμα οι αντιδράσεις μας σε επεμβάσεις που φαίνεται πως βλάπτουν το περιβάλλον στις περιοχές που ζούμε, είναι ελάχιστες. Εκφράζουμε τη συμπάθεια μας προς εκείνους τους ‘γραφικούς’ που ‘κινδυνολογούν’ για επενδύσεις που γίνονται χωρίς συνολικό αναπτυξιακό σχέδιο αλλά με σαφή ιδιοτελή σκοπό. Η συμπαράστασή μας εκφράζεται με μια καλή κουβέντα, έστω και με κάποιες επιφυλάξεις αλλά τελικά μάλλον θεωρούμε ότι είναι επαγγελματική τους ενασχόληση η διαμαρτυρία και όχι δική μας πολιτική υποχρέωση. Το ότι έτσι χωρίς να το θέλουμε διαμορφώνουμε μια νέα κατηγορία επαγγελματιών της πολιτικής αυτό φαίνεται να μην μας νοιάζει παρόλο που όλοι μας καταφερόμαστε εναντίον των σημερινών επαγγελματιών πολιτικάντηδων.
Δυστυχώς, ακόμα σκεφτόμαστε με σκέψεις και βεβαιότητες περασμένων αιώνων. Διότι από τον 17ο αιώνα, η εντυπωσιακή ανάπτυξη της τεχνικής, δημιούργησε στους ανθρώπους την ψευδαίσθηση της δυνατότητας του ανθρώπου για αγαθό και ασφαλή έλεγχο στην φύση και στα υλικά αντικείμενα. Μπορεί έκτοτε περιοχές να ερημώθηκαν, λίμνες και θάλασσες να νεκρώθηκαν όμως ακόμα και σήμερα, η πίστη στη καλή δύναμη της επιστήμης και τη τεχνολογίας, είναι για ορισμένους σχεδόν απόλυτη και εκδηλώνεται με θρησκευτικό φανατισμό. Η βεβαιότητα αυτή για την θεϊκή ισχύ της ανθρώπινης πράξης, επεκτάθηκε και στην δημιουργία της ανθρώπινης κοινωνίας με προδιαγραφές τελειότητας. Το μέλλον έτσι φτιάχτηκε όπως ήθελαν οι εξουσίες (καπιταλιστικές αλλά και ‘υπαρκτοσοσιαλιστικές’) και παρόλο που ο σημερινός απολογισμός δεν είναι και τόσο θετικός, δεν φαίνεται να μαθαίνουμε για τον καταστροφικό ρόλο της παθητικότητας μας.
Πολλοί είδαν, σχετικά νωρίς, αυτή την ψευδαίσθηση και διατύπωσαν τους προβληματισμούς τους αλλά ήταν ‘εκτός μόδας’ και χαρακτηρίστηκαν δειλοί και αντιδραστικοί. Ο Νίτσε, για παράδειγμα, όρισε τον άνθρωπο ως το μοναδικό πλάσμα επί της Γης που δίνει υποσχέσεις -ενώ δεν είναι δυνατό να εγγυηθεί την υλοποιήσή τους έτσι όπως τις διακηρύσσει- και από τότες που το είπε η ανθρωπότητα είδε μερικές από αυτές να είναι καλές κι άλλες, οι περισσότερες μάλλον, να προκαλούν πόνο και δυστυχία.
Μιλώντας για το περιβάλλον, οι μεγάλες καταστροφές στο περιβάλλον λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας, συνέβησαν τα τελευταία εκατό χρόνια, κυρίως λόγω της ξέφρενης οικονομικής ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα ένεκα της βιομηχανικής δραστηριότητας, ασχέτως πολιτικού συστήματος. Η ποσοτική μεγέθυνση που ήταν και παραμένει το βασικό ζητούμενο της οικονομικής ανάπτυξης, όλων των χωρών είναι από μόνη της επαρκής μηχανή καταστροφής.
Νομίζω ότι αυτό ακριβώς είναι και το κατά βάθος πολιτικό περιεχόμενο κάθε οικολογικής δράσης.
Πριν από σαράντα χρόνια ακούστηκε το σύνθημα ‘επιστροφή στη φύση’ ως απάντηση σε ένα ξέφρενο τρόπο ζωής, που είχε όλο και πιο λίγο νόημα, αλλά σήμερα υπάρχουν ουσιαστικοί λόγοι για να βρούμε ισορροπία με την φύση. Δηλαδή να μην προσπαθήσουμε να την ‘τιθασεύσουμε’, να την ‘εκμεταλλευτούμε’ αλλά να συμβιώσουμε μαζί της και να την αξιοποιήσουμε. Διότι και η άποψη περί μόνιμης παρθενίας της φύσης είναι επίσης λάθος. Χρειάζεται να βρούμε το σημείο ισορροπίας.
Εκείνο που πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε, είναι να εξετάζουμε κάθε δράση μας όχι μόνο ως προς την άμεση πρόσκαιρη ωφέλεια μας αλλά και ως προς τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της στο μέλλον. Η φύση έχει την ικανότητα να ‘χωνεύει’ τα υπολείμματα των δράσεων μας αλλά δεν έχει άπειρη δυνατότητα προς τούτο.
Στην περιοχή μας, η σχέση μας με το περιβάλλον επίσης άλλαξε δραστικά τα τελευταία πενήντα χρόνια: από παραγωγούς μιας οικιακής οικονομίας όπου όλα σχεδόν ανακυκλώνονταν, μεταβληθήκαμε σε καταναλωτές προϊόντων της βιομηχανίας και σε παραγωγούς απορριμμάτων.
Η εξέλιξη όμως των πραγμάτων (κι ας μη σταθούμε τώρα στο λόγο και την αιτία αυτής της εξέλιξης) μαζί με βελτιώσεις στην ζωή μας προκάλεσε και τα προβλήματα της ρύπανσης του περιβάλλοντος για τα οποία μιλάμε με ανησυχία όλο και πιο συχνά.
Αυτό επιβάλλει
- Την αποδοχή κάθε πρότασης που ωφελεί το περιβάλλον ακόμα κι αν η αποδοχή αυτή απαιτεί τροποποίηση του καθημερινού τρόπου ζωής μας που μας 'ξεβολεύει'. Για παράδειγμα η υλοποίηση ενός προγράμματος ανακύκλωσης δεν μπορεί να έχει ημερομηνία λήξης και να αντιμετωπίζεται ως μια πρόσκαιρη 'ανωμαλία', αλλά πρέπει η λογική αυτή να εμποτίσει την καθημερινότητά μας.
- την συνολική εξέταση κάθε πρόταση βιομηχανικής παραγωγής με την λογική του ‘συνολικού οικολογικού ισοζυγίου’. Δηλαδή όχι μόνο πόση ωφέλεια παράγεται σήμερα αλλά και το τι κοστίζει η ωφέλεια αυτή στο περιβάλλον σε βάθος χρόνου. Με την λογική αυτή, κάθε νέα ιδέα για προϊόν ή υπηρεσία που φαίνεται ότι βελτιώνει την ζωή μας, πρέπει να ελέγχεται και για την συνολική επιβάρυνση στο περιβάλλον σε όλα τα στάδια: από τον σχεδιασμό μέχρι και τα αποτελέσματα της χρήσης του. Σε πολλές χώρες όπου η βιομηχανική ρύπανση έχει φτάσει στο ‘μη περαιτέρω’ κάθε πρόταση για βιομηχανική επένδυση συνοδεύεται από μια αντίστοιχη αξιολόγηση. Στην χώρα μας αυτό υποτίθεται ότι κάνει η σχετική ‘μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων’ αλλά έχω σοβαρές επιφυλάξεις κατά πόσο δεν είναι μια απλή τυπική παράθεση ωφελημάτων. Ως μη ειδικός όμως δεν μπορώ να επιμείνω κι ευχαρίστως να ακούσω και την ‘άλλη άποψη’.
- φυσικό κάλλος,
- κλιματολογικές συνθήκες ζηλευτές
- μνήμες (ιστορικές και μυθολογικές)
(συνεχίζεται)
Πέρα από τα δυό κορίτσια ,και τα της οικολογίας,υπάρχει σήμερα το πιεστικό πρόβλημα της επιβίωσης όλων των εργαζομένων.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα έξοδα αυξάνουν τα έσοδα μειώνονται δραματικά.Η ανεργεία καλπάζει η φτώχεια φουντώνει,
οι ληστείες πολλαπλασιάζοντε,η ασφάλειάμας κινδυνεύει,ο φόβος γίνεται μόνιμος βραχνάς,για τις οικογένειές μας για τους αδύναμους συνανθρώπους μας.
Η πατρίδα είναι σε ξένα χέρια,οι κυβερνώντες γίναν εργάτες τους με το αζημείωτο,τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα χρωματίζουν τα μαγαζάκια τους με πολύχρωμες κορδέλες σπέρνωντας ψώφιες ελπίδες αδιεξόδου.
Αυτά τα ζητήματα πρέπει να είναι στο επίκεντρο των συζητήσεών μας,για να κινηθεί ένα νέο ρεύμα λαικών αγώνων,για την κατ αρχήν άμυνά μας,από τα χειρότερα επερχόμενα. Ω.
Δεν ξέρω πολλά , αλλά τίποτα δεν πάει καλά, νομίζω ότι γράφωντας στον υπολογιστή ,απλώς ξεθυμένουμε,χωρίς να προτείνουμε και εμείς κάτι συγκεκριμένο. θα μου πεί από όλότελα καλή κι η Παναγιώτενα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα Ω. Όπως πάντα πολιτικά σκεπτόμενος και εύστοχος κι αυτή τη φορά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ δικτυότοπος ΕΡΜΟΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ δεν είναι πολιτικό κόμμα, κίνηση, παράταξη, σύλλογος ή κάποιας άλλη μορφής συλλογικότητα με πολιτικούς στόχους κι επιδιώξεις. Είναι ένας χώρος συζήτησης και προβολής ιδεών με αφορμή επίκαιρες καταστάσεις. Το λέω αυτό για να υπογραμμίσω ότι στα όσα πολύ σωστά περιγράφεις ως σημεία μιας κοινωνίας -της κοινωνίας μας- σε κρίση και σε κατάπτωση, έχω να πω και λέω τις απόψεις μου αλλά δεν μπορώ εκ του ρόλου μου να κάνω κάτι περισσότερο. Ευχαρίστως όμως να δημοσιεύσω την άποψη σου (και του οποιουδήποτε) για το πως θα γίνουν τα πράγματα καλύτερα. Διότι για να ξεφύγει η φράση σου ‘να κινηθεί ένα νέο ρεύμα λαϊκών αγώνων, για την κατ αρχήν άμυνά μας, από τα χειρότερα επερχόμενα’ από ευχή και να γίνει πραγματικότητα χρειάζεται κατ’ αρχήν συμφωνία ως προς το ζητούμενο απο μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας και αυτό δεν είμαι σίγουρος ότι είναι αυτονόητο.
Πέρα από όλα τούτα, νομίζω ότι η άποψη σου για την οικολογία και η εγρήγορση και η πάλη για την προστασία του περιβάλλοντος από βλαπτικές ενέργειες (βιομηχανικές επενδύσεις, απορρίμματα, φυτοφάρμακα, κλπ.) δεν σου επιτρέπει να δεις την πολιτική διάσταση των θεμάτων αυτών κυρίως ως προς την διαμόρφωση μιας άλλης συνείδησης αγώνων και διεκδικήσεων.
Εν πάση περιπτώσει, αν δούμε το θέμα του καθαρού περιβάλλοντος που είναι σε ισορροπία με τους ανθρώπους που ζουν και δραστηριοποιείται σε αυτό, ως μια άλλη πλευρά της ποιότητας της ζωής μας, ίσως μας δίνεται η ευκαιρία για αγωνιστική σύμπλευση με πολίτες που σε πολλά από τα πολιτικά θέματα εξουσίας έχουν διαφορετική άποψη από την δική μας αλλά μπορεί να αποτρέψει κάποια από τα χειρότερα επερχόμενα. Στην διάρκεια αυτής της σύμπλευσης μπορείς να συζητήσεις μαζί τους και να τους πείσεις για τις αλήθειες σου.
Ανώνυμος είπε...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕιλικρινά η προτασή σας είναι ότι καλύτερο έχω διαβάσει για τον τόπο τον τελευταίο καιρό. Μπορεί να γίνει καλύτερη όμως, θα επανέλθω με άρθρο ή σχόλια αργότερα. Πιστεύω ότι η ανάγκη για εφημερίδα έγινε πλέον επιτακτική. Με τις καλύτερες ευχές μου για επιτυχία.
Με εκτίμηση, Νικόλαος Ι. Δημητρίου
Όμως νομίζω ότι πρέπει να γίνουμε ανυπόμονοι, ότι πρέπει να είμαστε ανυπόμονοι. Το κράτος σημαίνει υπομονή και υπό τις δύο έννοιες: υπομονή με την έννοια της αναμονής, περιμένοντας τις επόμενες εκλογές, αναμονή έως ότου χτίσουμε το κόμμα ή την οργάνωση που μπορεί να κερδίσει, επηρεάσει ή πάρει την κρατική εξουσία. Υπομονή επίσης με την έννοια της παθητικότητας, με την έννοια της αποδοχής ότι είμαστε τα αντικείμενα και όχι τα υποκείμενα της κοινωνικής αλλαγής. Δεν μπορούμε να περιμένουμε: η διαδικασία της ανθρώπινης αυτοκαταστροφής είναι πάρα πολύ γρήγορη. Επίσης δεν μπορούμε να περιμένουμε, επειδή η αναμονή είναι στην πραγματικότητα ενεργός συνενοχή: φτιάχνουμε την κεφαλαιοκρατία κάθε ημέρα και πρέπει να σταματήσουμε να την φτιάχνουμε. Άρνηση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ πρώτη ερώτηση είναι πώς αρνούμαστε και πώς ενισχύουμε αυτές τις αρνήσεις; Και άρνηση σημαίνει ανυπομονησία, σπάζοντας τον χρόνο, σπάζοντας την ιστορία. Αλλά το προφανές πρόβλημα με την άρνηση είναι ότι εάν αρνούμαστε να υπηρετήσουμε το κεφάλαιο, απειλούμαστε με λιμοκτονία. Η υπαγωγή στο κεφάλαιο είναι η πρόσβασή μας στα μέσα της επιβίωσης. Εάν αρνούμαστε να υπαχθούμε πώς μπορούμε να επιζήσουμε; Εδώ νομίζω ότι η άρνηση πρέπει να συμπληρωθεί με την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού πράττειν, ενός πράττειν μέσω εναλλακτικών κοινωνικών σχέσεων. Και ναι, εδώ είναι ένα θέμα υπομονής. Αυτό είναι το δύσκολο μέρος. Αλλά η υπομονή πρέπει να γίνει κατανοητή ως ενίσχυση της ανυπομονησίας, όχι ως καταστολή της. Η παραδοσιακή επαναστατική θεωρία είναι ο αντίστροφος τρόπος: πρέπει να περιμένουμε μέχρις ότου ο καιρός είναι ώριμος, να περιμένουμε την επόμενη σημαντική κρίση της κεφαλαιοκρατίας, να περιμένουμε έως ότου το κόμμα χτιστεί, και τα λοιπά: η ανυπομονησία υπάγεται στην υπομονή. Νομίζω ότι αυτός είναι ο λανθασμένος τρόπος. Η υπομονή πρέπει να υπαχθεί στην αντι-κεφαλαιοκρατική ανυπομονησία, η φρόνηση της εμπειρίας πρέπει να εξυπηρετεί την ανυπομονησία της νεότητας.
John Holloway
Καλησπέρα Νίκο,
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάθε πρόταση για βελτίωση είναι μια υγιής πρόκληση για όλους μας. Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και . . . αναμένω με ενδιαφέρον.
Όσο για την εφημερίδα δεν κατάλαβα τι εννοείς. Προφανώς εννοείς κάποια περιοδική έκδοση. Αλλά ήδη υπάρχουν τέτοιες εκδόσεις στο Δήμο μας: ‘Πολυάνδριο’. ‘Θεσπιές άλλοτε και τώρα’, των Ασκραίων και ίσως έχουν και οι Μαυρομματαίοι και οι Αλιαρτινοί κάτι σχετικό αλλά αγνοώ. Είναι λογικός τούτος ο πληθωρισμός εντύπων;
Αντίθετα νομίζω ότι εκείνο που ίσως έχει κάποια χρησιμότητα είναι η ενεργοποίηση κάποιου σχετικού θεσμού (όπως ο Οργανσιμός Νεότητας του Δήμου) για την ενθάρρυνση των συζητήσεων και ενίσχυση του διαλόγου ανάμεσα στους δημότες μας.
Καλησπέρα mitos (μίτος;). Και να που η Λευκάδα των ποιητών συνάντησε το Ερημόκαστρο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ευχαριστώ για την πνοή ανατρεπτικού λογισμού που μας φύσηξες. Ο διανοητής, του οποίου μας παρουσιάζεις το κείμενο πράγματι έχει προσπαθήσει τις εναλλακτικές πολιτικές των κινημάτων (με τους Ζαπατίστας στο Μεξικό αλλά και αλλού) αλλά νομίζω ότι η όλη λογική του μένει εγκλωβισμένη στη θεωρούμενη ως μαρξιστική οπτική των πολιτικών και κοινωνικών πραγμάτων. Μεγάλη κι ενδιαφέρουσα συζήτηση αλλά όχι για εδώ και τώρα.
Πάντως εδώ, εκείνο που στον ΕΡΜΟ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ προσπαθούμε, είναι με μεγάλη υπομονή πράγματι, να υποθάλπουμε να να ενθαρρύνουμε την έκφραση ιδεών, όχι αγανακτισμένων πολιτών αλλά σκεπτόμενων. Όχι για την ανυπακοή γενικώς και αορίστως στην τρέχουσα εξουσία αλλά στην θεμελιωμένη αντίσταση σε κάθε εξουσιαστική λογική και αυθεντία, που απαιτεί τον σεβασμό και την υπακοή χωρίς να πείθει και που την παρατηρούμε να φυτρώνει ακόμα και εν μέσω κινημάτων ‘ανυπακοής’ και ‘εξέγερσης’.