Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2010

Λαθη, πάθη και παθήματα που δεν γίνονται μαθήματα


Η νεώτερη ιστορία της χώρας μας ξεκινάει με την Κατοχή. Στην διάρκεια της Κατοχής και με το φούντωμα του αντάρτικου αλλά και της αυτοδιάθεσης των πολιτών από τα προπολεμικά κόμματα, προέκυψε ένα τρομερό δυναμικό που κατά πως φαίνεται τώρα σε μελέτες για την περίοδο αυτή, οι ηγεσίες μας (Αριστερές και Δεξιές) δεν μπόρεσαν να το αντιληφθούν. Αποδείχθηκαν ανίκανες στο να το αξιοποιήσουν για την εθνική αναγέννηση αλλά προτίμησαν να το καταστρέψουν.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι πολίτες αφέθηκαν να γίνουν θύματα  των σχεδίων εκείνων που ήξεραν τι ήθελαν να κάνουν και που ήταν οι Άγγλοι στην αρχή και οι Αμερικανοί αργότερα.

Οι δικοί μας οι ντόπιοι Δεξιοί, χαϊβάνια έμειναν και περιορίστηκαν στην βρώμικη δουλειά: να δέρνουν τους αριστερούς και να γλύφουν απροκάλυπτα και χυδαία τους εφοπλιστές και τους επιχειρηματίες που τότε άρχισαν να ξεπετάγονται. Η Δεξιά παράταξη λοιπόν κυβερνούσε και κανοναρχούσε.

O λόγος που η Δεξιά στην χώρα μας ποτέ δεν αποδέχθηκε τον όρο "Δεξιός" είναι ακριβώς διότι σε όλη την περίοδο μέχρι το 1981, η Δεξιά ελάχιστα προοδευτικά εκσυγχρονιστικά είχε πράξει. Ο όρος "Δεξιός" έχει φορτιστεί επικοινωνιακά αρνητικά και για αυτό σήμερα ακόμη όλη η προσπάθεια των καλοπληρωμένων συμβούλων της ηγεσίας την ΝΔ περιορίζεται στο να βρει όρους που να την περιγράφουν. Μέχρι να καταλήξουν σε κάτι είναι πιθανόν πως θα έχουν ξεχάσει το τι θέλουν να κάνουν.

Οι Αριστεροί από την άλλη, παραδόθηκαν σε κάθε λογής δήμιο και πήραν την θέση του μάρτυρα.


Τους κόπηκε ο δρόμος προς τα δημόσια αξιώματα και την άσκηση της εξουσίας, κι έτσι περιορίστηκαν στο να εκφράσουν ότι το εκσυγχρονιστικό και συναισθηματικό είχε ανάγκη η ελληνική κοινωνία. Διότι κάποιος έπρεπε να το κάνει κι αυτό. Στους ιδεολογικούς χώρους (θέατρο, εικαστικά, μουσική, λογοτεχνία) οι Αριστεροί κυριάρχησαν διότι οι Δεξιοί απλώς καρπώνονταν την ηδονή της νομιμότητας και της εξουσίας κι αδιαφορούσαν για ιδεολογικά φληναφήματα.

Ακόμα και στην εκπαίδευση, με εξαίρεση ίσως την περίοδο πριν την Χούντα με τον Παπανούτσο αλλά και στην διάρκεια της Χούντας, όπου όλα έμεινα στο σκότος, οι Αριστεροί ανέλαβαν την διαμόρφωσή των εγχειριδίων και των προγραμμάτων ενώ οι Δεξιοί περιορίστηκαν στην κορώνες εθνικοφροσύνης που όταν δεν ήταν γελοίες γίνονταν επικίνδυνες.

Αυτός ο χώρος των διανοούμενων σε διάφορες θέσεις στην παραγωγή είναι που εξέθρεψε αργότερα το φαινόμενο ΠΑΣΟΚ καθώς και ο πόθος πρόσβασης των λαϊκών στρωμάτων στην εξουσία. Αυτά τα δύο εκμεταλλεύτηκε ο Ανδρέας έξυπνα και αποτελεσματικά: έβαλε πολλούς στο Δημόσιο, για να τους πληρώνει λίγο αλλά έτσι τους έδωσε τον αέρα εξουσίας που τους έλειπε για να διατάζουν.

Η πολιτική Δεξιά  αγνόησε και υποτίμησε τόσο πολύ την διανόηση που πότε δεν προώθησε ακόμα και φιλελεύθερους διανοητές που εκείνο τον καιρό είχαν κυρίαρχη παρουσία στις χώρες της Δύσης. Ακόμα και τους αυτόχθονες Παναγιώτη Κανελλόπουλο ή τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, αμφιβάλλω αν οι Δεξιοί πολιτικοί μελέτησαν ή ξέρουν τώρα κάποιες από τις ιδέες τους. 

Στην χώρα μας λοιπόν η Αριστερά και η Δεξιά εμφανίζονται ως όροι πρακτικά και λειτουργικά την δύσκολη δεκαετία 1950 και δεν είναι τυχαίο ότι οι βασικοί πρωταγωνιστές ως οικογενειακά ονόματα αλλά και φυσικά πρόσωπα ακόμα είναι παρόντα εξαργυρώνοντας την επιταγή που τότε κόπηκε για λογαριασμό τους: Μητσοτάκης, Παπανδρέου, Καραμανλής, Βαρβιτσιώτης, 

Η Αριστερά αναλογιζόμενη τις αποτυχίες της στην αύξηση της εκλογικής της επιρροής έχει εντοπίσει ότι φταίνε οι ξένοι σίγουρα, η άρχουσα τάξη και ο Μάτσας, ο Σταρένιος, οι πράκτορες, οι πουλημένοι, οι προδότες και πολλοί άλλοι παρόμοιοι. Όλοι αυτοί που ήταν δικά της παιδιά μέχρι χθες.

Κάθε εποχή είχε και τους χαφιέδες της. Ακόμα και σήμερα, η ενδοκομματική πολιτική διαφωνία (δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια αλλά . . .)  έτσι χαρακτηρίζεται. Και δεν σκέφτεται κανείς από τους ηγεμονίσκους ότι ίσως υπάρχουν άλλες αιτίες για την ύπαρξη αυτών των διαφωνιών και όχι μόνον τα καπρίτσια και οι φιλοδοξίες ή οι ανασφάλειες των προσώπων.

Δηλαδή μπορεί ο γιαλός να μην στραβός αλλά το καράβι να έχει λάθος ρότα. Ο κακοχωνεμένος μαρξισμός των εγχειριδίων και των διαφόρων διαφωτιστικών συσκέψεων δεν επιτρέπει τέτοιες σκέψεις!

Το ίδιο ισχύει όμως και στους άλλους πολιτικούς σχηματισμούς: ο διαφωνών, ο απόβλητος από το κόμμα, ο διαγραφείς, στιγματίζεται. Το καταπληκτικό είναι ο διαφωνών, ο αντάρτης και στην συνείδηση του κόσμου θεωρείται προδότης. Δηλαδή ο πολίτης είναι σαν να θέλουν να μην υπάρχουν άλλες φωνές!

Είναι εντυπωσιακό πάντως πως αυτό το θλιβερό χαρακτηριστικό της Αριστεράς, κακοφόρμισε και στα άλλα κόμματα της πατρίδας μας

Αυτό το βλέπουμε να συμβαίνει σπάνια στις άλλες χώρες της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Φαίνεται ότι εκεί, οι πολιτικοί ασκούν ουσιαστικό ρόλο στην σύνδεση του οικονομικού και κοινωνικού γίγνεσθαι με την πολιτική, οπότε η άλλη άποψη θεωρείται φυσικό επακόλουθο μιας συζήτησης για τα προβλήματα της κοινωνίας. Τους ενδιαφέρει να είναι παραγωγικοί για λογαριασμό των διαφόρων συμφερόντων που εκφράζουν και που εκείνα τους χρηματοδοτούν και δεν περιορίζονται σε ιδεολογήματα.

Οι "κουτόφραγκοι" μπορούν να διαφωνούν και να εξακολουθούν να ανήκουν στο ίδιο κόμμα ενώ εμείς εφαρμόζουμε την απόλυτη ιδεολογική καθαρότητα του κενού.

Προφανώς, στην Ελλάδα, δεν μιλάμε για συζήτηση ανάμεσα σε πολιτικούς διαφορετικών κομμάτων. Ασύμβατες ευθείες οι λογισμοί τους και διάλογος κουφών. Ευτυχώς τους καταλάβαμε νωρίς και δεν έχουμε τα χωριστά καφενεία που είχαμε για λίγο καιρό εκεί αμέσως μετά την Μεταπολίτευση.

Οι Αριστεροί, τα χρόνια μετά την Μεταπολίτευση, αφού δεν κυβερνούσαν κι αφού δεν έπειθαν τον κόσμο, να τους αναθέσει την δημιουργία της σοσιαλιστικής κοινωνίας, θεώρησαν σκόπιμο να συγγράφουν και να εκδίδουν τις αναμνήσεις τους από τα χρόνια του μεγαλείου και της ήττας. 

Τέτοιο είναι και το βιβλίο της Έλλης Παππά που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Τόσο αυτό όσο και σχόλιο σε γειτονικό δικτυόχωρο έδωσαν αφορμή για το σημείωμα αυτό.

Αξίζει να το διαβάσει κανείς για να δει την γυναικεία πλευρά της κυνηγημένης Αριστεράς, την πληγωμένη ευαισθησία αλλά και το τσαγανό της γυναίκας αυτής. Με ειλικρίνεια μιλάει η Παππά για τις συνθήκες που βίωσε ως παράνομη ή και ως φυλακισμένη. Σε όλα αυτά αναδεικνύεται ο άνθρωπος ο μικρός και ο μέγας, ικανός για το πιο σιχαμερό αλλά και το πιο μεγαλειώδες. Η σκέψη που γεννιέται στο νου είναι ότι η Αριστερά στην χώρα μας δεν κατάλαβε ποτέ τον συνάνθρωπο ως πλάσμα με αδυναμίες αλλά απαίτησε την Προμηθεϊκή του στάση και ίσως για αυτό συντρίφτηκε

Είναι τραγικό το πόσο ταλαιπωρήθηκαν οι άνθρωποι αυτοί για ένα πουκάμισο αδειανό. Το πιο τραγικό όμως είναι ότι αυτό το διαπιστώνουν οι ίδιοι παραβλέποντας το αγωνιστικό νεανικό κομμάτι της ζωής τους ξεχνώντας τα πρώτα μαθήματα μαρξισμού ότι η εξέλιξη της ιστορίας ξεπερνάει το μέγεθος μιας ανθρώπινης ζωής. Όλο το υπαρξιακό αδιέξοδο και η βίωση της ήττας τους πνίγουν και θαρρούν πως με την συγγραφή θα μπορέσουν να επιζήσουν κτίζοντας την υστεροφημία τους. Αυτό δεν ισχύει για το συγκεκριμένο βιβλίο αλλά εδώ δεν είμαι για να κάνω βιβλιοκριτική.

Το πιο συνηθισμένο συμπέρασμα σε όλες αυτές της μαρτυρίες είναι ότι η θεωρία ήταν σωστή αλλά . . . έγιναν λάθη. Λάθη στρατηγικής Λάθη τακτικής. Λάθη πολλά, λάθη που έκαναν οι ηγεσίες, τα άλλα στελέχη (όχι ο συγγραφέας) και έδωσαν αφορμή στον αντίπαλο να κτυπήσει και να τους διαλύσει.
Κανείς δεν διανοείται ότι μπορεί όλα να ήταν λάθος από την αρχή και αυτό έχει περάσει και στους νεώτερους. 

Όπως οι Ιησουίτες που εκπαιδεύονταν να μην αναγνωρίζουν ποτέ τα λάθη τους δημοσίως έτσι και οι σύγχρονοι Αριστεροί ποτέ δεν παραδέχονται πως κάνουν λάθη. Βγαίνει πλέον αυτόματα από μέσα τους αυτό, χωρίς προσπάθεια. Πάντα οι άλλοι φταίνε. Μετά όμως από χρόνια, με μια μαζοχιστική ηδονή αυτμαστιγώνονται με "αναλύσεις", "μαρτυρίες", "διηγήσεις πεπραγμένων" που χωρίς να μας λένε κάτι καινούργιο, βρίθουν χαρακτηρισμών για "λάθη",  και "πράκτορες του ταξικού εχθρού". Νομίζουν ότι έτσι ερμηνεύουν την Ιστορία κατά το δικό τους καλού δοκούν, αυτή την ίδια Ιστορία που δεν έγραψαν όπως ήθελαν όταν διεκδικούσαν την εξουσία.

Ο ρόλος των μυστικών υπηρεσιών αναδεικνύεται σε κυρίαρχο του παιχνιδιού και οι διάφοροι πράκτορες, από διακινητές πληροφοριών και καταδότες ανθρώπων, προβάλλονται ως οι Τιτάνες της ιστορικής δημιουργίας.

Οι Δεξιοί από το άλλο μέρος, δεν αισθάνονται την ανάγκη να μιλήσουν για λάθη διότι προφανώς δεν υπήρξαν. Ως οι νικητές και κυβερνήτες, γράφουν την ιστορία όπως θέλουν και προφανώς δεν θέλουν να αμαυρώνουν την νίκη τους με "λάθη". Ούτε βεβαίως κάθονται να μελετήσουν την Ιστορία. Ο γέγονε γέγονε και αφού τους συμφέρει όλα καλά και άγια. Αρκούνται σε όσα γράφουν οι εφημερίδες και οι κοσμικές στήλες της εποχής. Υπήρξαν πολιτικά νικητές και η ζωή -λένε- τους δικαίωσε απολύτως. Όσοι έγραψαν μαρτυρίες -ελάχιστοι σε σύγκριση με τους Αριστερούς- λένε πως έπραξαν μόνον σωστά πράγματα.

Όσο για το ΠΑΣΟΚ λέει κάναμε λάθη, δεν λέει ποια και ξανά χαζοχαρούμενο και κυνικό προς την δόξα τραβά.

Χα!  

Και τότε πως φτάσαμε στο σημερινό μας χάλι αγαπητοί και σεβαστοί νυν και τέως ηγεμόνες και πρόγονοί μας;

Λένε πως ένας επαγγελματικός κλάδος έχει φτάσει σε επίπεδο ωριμότητας όταν ρωτώντας κάποιο μέλος του (έναν μπετατζή για παράδειγμα) εάν υπάρχει κάποιος άλλος από τον κλάδο που είναι τουλάχιστον το ίδιο καλός (προσοχή: όχι καλύτερος!) με αυτόν, ο συγκεκριμένος επαγγελματίας μπορεί να σου υποδείξει τουλάχιστον άλλον ένα.

Στην χώρα μας αυτό είναι σπάνιο να ισχύει. Εγώ τουλάχιστον δεν ξέρω επαγγελματία που να επαληθεύει το κριτήριο αυτό. Από αυτή την άποψη μπορούμε να πούμε ότι ως κοινωνία είμαστε ανώριμοι. Με την σκέψη αυτή όμως νομιμοποιούμε εκείνους που μας έφεραν τους Μηνμονιάρχες για να μας κυβερνούν αφού εμείς ούτε στατιστικά στοιχεία μπορούσαμε να βγάλουμε.

Το κοινωνιολογικό αυτό κριτήριο δεν μπορεί να εφαρμοστεί κυρίως στους πολιτικούς μας και τον λόγο θα τον μάθουμε διαβάζοντας έπειτα από χρόνια τις μαρτυρίες τους.

Προτείνω να τους απαλλάξουμε από αυτό τον μπελά και να τους στείλουμε από τώρα στο σπίτι για τσάι και χαμόμηλο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Διάφορα